تجارت متقابل به تعبیری قدیمی ترین شیوه مبادلات تجاری است. انسانهای اولیه برای رفع نیازمندیهای خود با این روش اجناس و کالاهای اضافی را با اجناس و کالاهای مورد احتیاج خود مبادله می کردند. این شیوه در معاملات مدتهای مدیدی در مبادلات بازرگانی تا تثبیت نظام پولی و حتی بعد از آن نیز متداول بوده است. امروزه نیز واژه تجارت متقابل مبادله کالا با کالا و بدون دخالت پول را تداعی می کند. اما تجارت متقابل در عصر حاضر آنچنان از پیچیدگی و تکنیک های بالای مالی و بازرگانی (و نه فنی و مهندسی) برخوردار است که دیگر مفاهیم سنتی و کلاسیک قادر به تبیین و تصویر شیوه های متنوع آن نمی باشد. در معاملات تجارت متقابل طرفین فقط به انجام یک معامله ی ساده بازرگانی بسنده نمی کند. بلکه تعهداتی کوتاه مدت و بلند مدت را بر عهده خواهد داشت که برخی از آنها تا سالیان دراز آنان را درگیر و وابسته به آن معامله خواهد نمود. این معاملات اصولا در چهارچوب قراردادها و بین دو دولت انجام می پذیرد و بانکهای مرکزی بین این دولت ها با افتتاح حساب های ویژه یا ترتیبات دیگری نسبت به عملیات مالی و تسویه حساب های دو طرف اقدام می کنند. ولی باید توجه داشت که این نوع معاملات همیشه در چهارچوب های رسمی دولتی به عمل نمی آید. بلکه بین دو و یا چند نفر بازرگان یا شرکت های تجاری صورت می پذیرد.
