تأثیر هوش مصنوعی بر آموزش نوجوانان

هوش مصنوعی چگونه به تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان کمک می‌کند؟

در سال‌های اخیر علاوه بر سایر فناوری‌ها، هوش مصنوعی نیز که یک فناوری جدید است و بر پایه فناوری اطلاعات استوار است در امر آموزش به کار گرفته شده است

دپارتمان کودک و نوجوان مجتمع فنی تهران

چکیده

در تحقیقی که از ۱۳۲۸ داوطلب انجام شد،‌ با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشینی مشخص شد هوش مصنوعی می‌تواند بر تطبیق‌پذیری اجتماعی و سایر شاخص‌های روان‌شناختی مرتبط در نوجوانان، مانند روابط با هم‌سالان، روابط آنها با معلم، روابط بین‌فردی و همچنین احساس تنهایی که رابطه نزدیکی با تطبیق‌پذیری اجتماعی دارد اثرگذار باشد.

نتایج این تحقیق نشان داده‌اند که هوش مصنوعی بر هر چهار عامل مهم در تطبیق‌پذیری اجتماعی یعنی روابط بین‌فردی، روابط با همسالان، احساسات مربوط به فضای آموزشی و حس تنهایی اثر مثبت دارد. در بین نوجوانان، سطح بالای روابط بین‌فردی و روابط با همسالان نشان‌دهنده تطبیق‌پذیری بالا و سطح بالای احساس تنهایی و احساسات منفی مربوط به فضای آموزشی نشان‌دهنده تطبیق‌پذیری پایین هستند.

در کل نتایج این تحقیق نشان می‌دهند که لازم است بین این عوامل روانشناختی و تطبیق‌پذیری اجتماعی ارتباطی مثبت را لحاظ کرد و متولیان آموزش باید فعالانه تلاش کنند تأثیر مثبت هوش مصنوعی در توسعه تطبیق‌پذیری اجتماعی را افزایش دهند.

هوش مصنوعی در آموزش

فناوری اطلاعات به‌سرعت در حال پیشرفت است و استفاده از وسایل الکترونیکی در امر آموزش بسیار رایج شده است. برای نمونه می‌بینیم که در دهه‌های اخیر تعداد امتحان‌های روی کاغذ کم شده‌اند و به‌جای آن امتحان‌های اینترنتی آمده‌اند. در سال‌های اخیر هوش مصنوعی که یک فناوری جدید است و بر پایه فناوری اطلاعات استوار است نیز در امر آموزش به کار گرفته شده است.

هرچند استفاده از هوش مصنوعی در آموزش مانند سایر فناوری‌های ارتباطی مزایا و معایای خاص خود را دارد، برخی تحقیقات نشان می‌دهند که هوش مصنوعی می‌تواند در آموزش نوجوانان مزایایی بیشتر از معایب خود به ارمغان بیاورد و این ابزارها در مقایسه با ابزارهای سنتی برای آموزش و تحلیل اثرگذارتر هستند.

همچنین بنا بر تحقیقات، فضاهای هوش مصنوعی که در سیستم‌های مبتنی بر وب طراحی می‌شوند تأثیری مثبت بر نتایج مفید و ماندگار آموزشی در نوجوانان دارند. همچنین هوش مصنوعی می‌تواند احساسات نوجوانان را در حین کلاس درس ارزیابی کند تا معلمان بتوانند براساس آنها شیوه آموزش خود را انتخاب کنند.

اما استفاده گسترده از هوش مصنوعی در فرایند آموزش می‌تواند معایبی نیز داشته باشد. مسائل اخلاقی مربوط به استفاده از هوش مصنوعی برای جمع‌آوری اطلاعات دانش‌آموزان و انجام تحلیل براساس آنها، ‌باعث شده است که بسیاری از پژوهش‌ها بر این حوزه تمرکز کنند. همچنین مسئله احتمال کاربرد نادرست و غیراخلاقی از این فناوری نیز همواره وجود دارد.

هوش مصنوعی و تطبیق‌پذیری اجتماعی

استفاده از هوش مصنوعی در آموزش می‌تواند شیوه تعامل بین معلم و شاگردان را تغییر دهد. معلمان و شاگران به‌طور سنتی رابطه‌ای رو در رو در فضا و زمانی مشخص دارند. پیدایش هوش مصنوعی ممکن است فرصت تعامل رو در رو را برای آنها کاهش دهد و همچنین نمی‌توان آن را بدون دسترسی به اینترنت و دستگاه‌های الکترونیکی پیاده‌سازی کرد.

تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده مستمر از دستگاه‌های الکترونیکی تأثیری منفی بر روابط بین‌فردی نوجوانان و همچنین تطبیق‌پذیری اجتماعی آنها دارد. همچنین بین توانایی شبکه‌سازی و توانایی تطبیق‌پذیری نوجوانان نیز رابطه علی وجود دارد. اما این موضوع که آیا استفاده از هوش مصنوعی نیز تأثیرات منفی بر طبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان دارد یا خیر، مسئله دیگری است.

برخی تحقیقات نشان داده‌اند که هوش مصنوعی می‌تواند توانایی‌های اجتماعی نوجوانان را بهبود ببخشد. مثلاً کودکانی که با روبات‌های شبکه‌های اجتماعی زیاد تعامل دارند، درصد خلاقیت بیشتری نسبت به سایرین دارند. همچنین تحقیقات نشان داده‌اند که ربات‌های پوشیدنی می‌توانند توانایی ابراز خود را در نوجوانانی که به اوتیسم دچار هستند افزایش دهند.

نوجوانان بیشتر از همه مستعد بهره بردن از مزایای هوش مصنوعی در امر آموزش هستند زیرا آنها بسیار مستعد هستند که از فضاهای بیرونی تأثیر بپذیرند. در تحقیقات متعدد این تأثیر در سطح نظری اثبات شده است. تحقیقات نشان می‌دهند که عوامل زمینه‌ای و فردی تأثیری بسیار مهم بر رشد نوجوانان دارند. هوش مصنوعی را می‌توان عاملی زمینه‌ای در نظر گرفت که در کنار عوامل روانی-اجتماعی می‌تواند نقشی مهم در تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان ایفا کند.

هوش مصنوعی نه تنها شیوه ارتباط را متحول می‌کند، بلکه می‌تواند روابط بین معلم و شاگردان و روابط شاگردان با یکدیگر را بهبود ببخشد. رابطه خوب بین معلم و شاگردان نشان‌دهنده موفقیت یک فضای آموزشی در افزایش تطبیق‌پذیری اجتماعی دانش‌آموزان است. همچنین روابط شاگردان با یکدیگر نیز تأثیر مهمی در تطبیق‌پذیری آنها دارد. این روابط اگر خوب و مفید باشند نشان‌دهنده آن هستند که نوجوانان در آینده می‌توانند احساسات خود را به‌خوبی ابراز کنند و اگر این روابط ناسالم باشند معنایش این است که تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان با بحرانی جدی روبه‌رو است.

عوامل فردی نیز نقش مهمی در رشد اجتماعی نوجوانان ایفا می‌کنند. این عوامل فردی را می‌توان به عوامل شخصیتی و عوامل مربوط به یادگیری تقسیم‌بندی کرد. حس تنهایی که یک عامل شخصیتی است مانع تطبیق‌پذیری اجتماعی می‌شود. با کاهش این حس می‌توان تطبیق‌پذیری را افزایش داد. به عبارت دیگر، حس تنهایی با میزان تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان رابطه معکوس دارد و هوش مصنوعی می‌تواند در کاهش حس تنهایی مؤثر باشد.

تحریک‌پذیری نیز عامل شخصیتی دیگری است که می‌تواند مانع از تطبیق‌پذیری اجتماعی شود و سطح تحریک‌پذیری بالای فرد باعث ضعف آنها در رابط اجتماعی می‌شود. همچنین نوجوانانی که به استفاده از گوشی هوشمند معتاد هستند، بیشتر ممکن است تحریک‌پذیری بالایی از خود نشان دهند.

هوش مصنوعی شیوه آموزش و یادگیری را تغییر داده است و این امر ممکن باعث شود که هوش مصنوعی بر احساسات نوجوانان در فضای آموزشی نیز اثرگذار باشد. احساسات مربوط به فضای آموزشی عاملی مهم در یادگیری هستند و به احساساتی اشاره دارند که فراگیران در تجربه‌های مختلف مربوط به فعالیت‌های آموزشی و روند یادگیری خود از سر می‌گذرانند. این احساسات نقش مهمی در توسعه و رشد نوجوانان دارند و با تطبیق‌پذیری و رفتارهای مشکل‌ساز آنها رابطه جدی دارند.

پژوهش آماری درباره تأثیر هوش مصنوعی در تطبیق‌پذیری اجتماعی

‌در پژوهشی که از دو گروه مستقل از نوجوانان انجام شده، نتیجه استفاده از هوش مصنوعی در این دو گروه با هم مقایسه شده است. گروه نخست که از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده می‌کردند، نسبت به گروه دیگر که از ابزارهای سنتی آموزشی استفاده می‌کردند تطبیق‌پذیری اجتماعی بسیار بالاتری را نشان داده‌اند.

از این پژوهش مشخص شد که هوش مصنوعی نه‌تنها تأثیری منفی بر تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوان ندارد، بلکه می‌تواند تا حدی آن را بهبود ببخشد. به این ترتیب می‌بینیم که تأثیر هوش مصنوعی بسیار متفاوت از تأثیر سایر محصولات فناوری اطلاعات است که اغلب گفته می‌شود تأثیرات نامطلوب بر سلامت روانی- اجتماعی نوجوانان دارند.

اگر به دلیل استفاده نوجوانان این پژوهش از هوش مصنوعی توجه کنیم، می‌بینیم که حدود ۴۳ درصد از آنها برای انجام تکالیف مدرسه، ۲۸ درصد برای تفریح و ۱۴ درصد به هر دو دلیل از هوش مصنوعی استفاده کرده‌اند. دانش‌آموزانی که در آموزش از هوش مصنوعی استفاده کرده‌اند بهتر توانسته‌اند انتظارات والدین خود را برآورده کنند و تکالیف مدرسه را بهتر انجام دهند.

با اینکه برخی از این دانش‌آموزان بر این باور بودند که استفاده از هوش مصنوعی در بهبود یادگیری آنها تأثیر مثبتی ندارد، اما نتایج این پژوهش نشان داده‌اند که بین این دو گروه، آن گروهی که از هوش مصنوعی استفاده کرده‌اند و معتقد بودند هوش مصنوعی می‌تواند به آنها کمک کند، میزان تطبیق‌پذیری اجتماعی بسیار بالاتری نسبت به گروه دیگر از خود نشان داده‌اند.

در نتایج این پژوهش مشخص شد که هم عوامل فردی و هم عوامل بی‌فردی و عوامل اجتماعی می‌توانند نقشی مهم در بهبود تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان داشته باشند. البته عوامل متعددی در این نتیجه تأثیرگذار بودند،‌ از جمله سن، سطح خانوادگی، محل زندگی، برخورداری مالی و غیره.

استفاده از هوش مصنوعی برای آموزش می‌تواند در سطح فردی باعث بهبود یادگیری شود و نوجوانان وقت بیشتری برای تعاملات اجتماعی و تمرین مهارت‌های بین‌فردی خود داشته باشند و این به نوبه خود تطبیق‌پذیری اجتماعی آنها را افزایش می‌دهد. در سطح اجتماعی نیز هوش مصنوعی می‌تواند روشی اثرگذار برای تعامل بین افراد فراهم کند و نوجوانان می‌توانند به کمک هوش مصنوعی با آزادی بیشتری به معلم خود بازخوردهای مفید بدهند. این امر نیز تاحدی توانایی‌های ارتباطی نوجوانان را تقویت می‌کند.

جمع‌بندی

هرچند استفاده از هوش مصنوعی در آموزش مانند سایر فناوری‌های ارتباطی مزایا و معایای خاص خود را دارد، برخی تحقیقات نشان می‌دهند که هوش مصنوعی می‌تواند در آموزش نوجوانان مزایایی بیشتر از معایب خود به ارمغان بیاورد و این ابزارها در مقایسه با ابزارهای سنتی برای آموزش و تحلیل اثرگذارتر هستند.

روابط اجتماعی منفی تأثیر مهمی بر تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان دارند. به‌ویژه روابط بین‌فردی نامناسب و روابط ضعیف بین همسالان باعث حس عدم تعلق اجتماعی در آنها و احتمالاً باعث ضعف در تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان می‌شود.

تنهایی و احساسات مربوط به فضای آموزشی نیز نقش مهمی در تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان دارند. این یافته‌ها بر اهمیت تأثیر عوامل مربوط به فضاهای اجتماعی، عوامل بین‌فردی و عوامل مربوط به آموزش در تطبیق‌پذیری اجتماعی نوجوانان تأکید می‌کنند.

نویسندگان: Chuyin Xie، Minhua Ruan،‌ Ping Lin و دیگران

منبع:

INTERNATIONAL JOURNAL OF ENVIRONMENTAL RESEARCH AND PUBLIC HEALTH

مترجم: بهناز دهکردی

در دنیای کسب‌وکار امروز، تحصیلات دانشگاهی برای حفظ ارزش شما به‌عنوان نیروی کار بااستعداد و کارآمد کافی نیستند. برای‌ اینکه مزیت رقابتی شخصی خود را حفظ کنید، باید بر آموزش مستمر و مادام‌العمر خود سرمایه‌گذاری کنید. خانواده بزرگ مجتمع فنی تهران هرساله به هزاران نفر کمک می‌کند تا در مسیر شغلی خود پیشرفت کنند.

اگر شاغل هستید و وقت ندارید در دوره‌های آموزشی حضوری شرکت کنید، مجتمع فنی تهران گزینه‌هایی عالی برای آموزش مجازی، آنلاین، آفلاین و ترکیبی ارائه می‌دهد. با شرکت در دوره‌های کوتاه‌مدت مجتمع فنی تهران و دریافت مدارک معتبر و بین‌المللی می‌توانید با اعتماد به نفس مسیر ترقی را طی کنید و در سازمان خود به مهره‌ای ارزشمند تبدیل شوید.