۱۱ اصل طراحی و شیوه استفاده از آنها

مهم‌ترین اصول طراحی گرافیک چه هستند؟

۱۱ اصل اساسی طراحی را بیاموزید و ببینید که چگونه باید از آنها در کارهای طراحی گرافیک خود استفاده کنید. همچنین مثال‌های بصری این اصول اساسی طراحی را ببینید.

چکیده

بحث‌های زیادی بر سر ‌این موضوع وجود دارد که دقیقاً در طراحی چند اصل اساسی وجود دارد. برخی طراحان می‌گویند ۷ اصل و برخی می‌گویند ۱۲ اصل وجود دارند و دیگران معتقدند که تعداد اصول طراحی عددی بین ‌این دو عدد است. اما در مورد اصول طراحی تعداد آنها مهم نیست.

اصول طراحی به طراحان مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها می‌دهند که به آنها کمک می‌کنند ترکیب‌بندی‌های جذاب و بصری تولید کنند که برای کاربران تجربه ‌فوق‌العاده‌ای رقم می‌زنند. با پیروی از اصول طراحی مانند سلسله‌مراتب بصری، تعادل و تنوع می‌توانید محصولات دیجیتال و طراحی‌‌های  گرافیکی تولید کنید که دیگران آنها را دوست دارد.

۱۱ اصل اساسی طراحی

‌این ۱۱ اصل طراحی، اصولی هستند که هر طراح گرافیک باید با آنها آشنا باشد:

1.    سلسله‌مراتب بصری

2.    تعادل

3.    هم‌راستایی

4.    ‌تأکید

5.    تناسب

6.    حرکت

7.    فضای منفی

8.    تضاد

9.    تکرار

10.تنوع

11.وحدت

یک. سلسله‌مراتب بصری

سلسله‌مراتب بصری بخشی اساسی از یک طراحی خوب است. اگر عناصر در صفحه شما چنان به نظر برسند که گوی همه از اهمیت یکسانی برخوردار هستند، در نتیجه هیچ چیز در صفحه‌ای که طراحی کرده‌اید مهم نخواهد بود.

لازم است از شیوه‌‌های  بصری استفاده کنید تا به مخاطب بگویید اول به چه چیزی توجه کند و در مراتب دوم، سوم و غیره چه چیزی در تصویر شما هم مهم است. تعیین سلسله‌مراتب تصویری از طریق معیار‌‌های مانند مقیاس یا اندازه، نسبت عناصر به همدیگر و رنگ ‌ایجاد می‌شود.

تایپوگرافی نیز می‌تواند با استفاده از حروف و سبک‌های متفاوت، اندازه و وزن مختلف حروف سلسله‌مراتب بصری ایجاد کند. نکته مهم این است که باید مهم‌ترین عناصر صفحه خود را چنان طراحی کنید که از سایر عناصر برجسته‌تر به نظر برسند.(دپارتمان هنر و سینما)

دو. تعادل

تعادل در یک ترکیب‌بندی به شیوه‌‌های  گوناگون‌ ایجاد می‌شود. تعادل متقارن ساده‌ترین نوع تعادل است که هنگامی می‌توان به آن دست یافت که در هر طرف محور عمودی مرکز صفحه، از عناصر اساساً یکسان استفاده شود. برای نمونه دو قطعه متن در هر یک از بخش‌‌های چپ و راست صفحه باعث‌ ایجاد تعادل تقارن می‌شود، حتی اگر محتوای ‌این دو متن یکسان نباشد.

تعادل غیرمتقارن وقتی به دست می‌آید که عناصر هر دو طرف محور عمودی وسط صفحه یکسان نباشد، برای نمونه می‌توانید تصویر بزرگی در یک سمت محور بگذارید و متنی برجسته در سمت دیگر. همچنین برای رسیدن به تعادل نامتقارن می‌توانید از محوری عمودی استفاده کنید که در مرکز صفحه قرار ندارد، اما عناصر صفحه شما را به دو بخش تقسیم می‌کند. در ‌این صورت تصویر باریک‌تر باید سنگین‌تر از عنصر گسترده‌تر باشد تا بتوانید به تعادل در صفحه برسید.

صرف‌نظر از تکنیکی که برای ایجاد تعادل مورد استفاده قرار می‌دهید، باید به نتیجه خوب و درستی برسید و بینندگان حس هماهنگی و توازن بکنند و تصویر شما در آنها احساس پریشانی و ناآرامی‌ ایجاد نکند.

سه. هم‌راستایی

هم‌راستایی به ‌این امر اشاره دارد که چگونه متن و عناصر گرافیکی در یک صفحه مرتب شده‌اند. هم‌راستایی می‌تواند در رابطه با کل ترکیب‌بندی صفحه و مرزهای چپ، راست و مرکز صفحه تعریف شود. همچنین هم‌راستایی عناصر با یکدیگر نیز مهم است.

وقتی عناصر به‌درستی هم‌راستا نشده باشند، به‌خصوص با یکدیگر، احساس آشوب و شلوغی در ترکیب‌بندی به وجود می‌آید و آشفته و بی‌نظم به نظر می‌رسد. در مورد این اصل طراحی باید مطمئن شوید که عناصر به‌درستی در رابطه با یکدیگر هم‌راستا شده‌اند و شیوه هم‌راستا شدن آنها با یکدیگر در همه صفحه منسجم است. مثلاً بهتر است همیشه سرفصل‌ها را در مرکز قرار دهید.

چهار. ‌تأکید

‌تأکید بخشی از طراحی است که توجه بیننده را جلب می‌کند. به عبارت دیگر، تأکید به‌معنای ساختن یک نقطه کانونی است. در حالت‌ ایده‌آل نقطه کانونی و مرکز ‌تأکید طراحی باید مهم‌ترین بخش آن باشد که ممکن است عنوان یا تصویر یا فراخوان عمل باشد. اما ‌این اتفاق همیشه نمی‌افتد. طراحان کم‌تجربه ناخواسته بر بخش‌های نادرست صفحه ‌تأکید کرده و کاربران را دچار آشفتگی می‌کنند.

باید بر بخش‌‌هایی از صفحه ‌تأکید کنید که می‌خواهید مخاطب اول از همه آن را ببیند. می‌توانید ‌این کار را از طریق مقیاس، فضا‌‌های سفید یا منفی، رنگ، سایه، الگو و سایر تکنیک‌ها انجام دهید.

پنج. تناسب

تناسب اشاره به نوعی مقیاس دارد و اندازه نسبی اشیا در یک ترکیب‌بندی را نشان می‌دهد که نسبت به بقیه بزرگ‌ترند، بیشتر به چشم می‌آیند و به نظر می‌رسد اهمیت بیشتری برای بینندگان دارند. به این ترتیب، عناصر کوچک‌تر کم‌اهمیت‌تر به نظر می‌رسند.

از تناسب برای ساختن ‌تأکید بصری و کشاندن چشم مخاطب به عناصر خاص در درون طرح خود استفاده کنید که و به یاد داشته باشید که تفاوت بسیار زیاد در مقیاس می‌تواند باعث شود عناصر کوچک‌تر کاملاً از دست بروند و عناصر اصلی به‌طرز غیرمنطقی بزرگ شوند.

شش. حرکت

حرکت در واقع شیوه‌ای  است که چشم کاربر در ترکیب‌بندی شما حرکت می‌کند. طراحی پویا نیاز به حرکت بسیار زیاد چشم دارد و طراحی ‌ایستا حرکت کمتری لازم دارد. بهترین طراحان می‌توانند تاحدی کنترل کنند که کاربران بر چه عناصری تمرکز کنند و آن عناصر را در مسیر الگوهای حرکت طبیعی چشم کاربران قرار می‌دهند.

باید با مهم‌ترین الگوهای حرکت طبیعی چشم آشنا باشید تا بتوانید از ‌این الگوها برای طراحی بهتر استفاده کنید. برخی از مهم‌ترین ‌این الگوها عبارت‌اند از الگوی F، الگوی Z و الگوی لایه‌‌های کیک. در الگوی اخیر مطالعه متن‌‌های بسیار به کمک سرفصل‌ها و عنوان‌‌های فرعی ساده‌تر می‌شود.

هفت. فضای منفی

فضای منفی در یک طراحی که به آن فضای سفید نیز می‌گویند، فضای است که در آن هیچ عنصر طراحی به غیر از رنگ پس‌زمینه یا یک الگو یا بافت نامحسوس وجود ندارد. براساس اصول طراحی، استفاده از فضای منفی ضروری است، زیرا به سایر عناصر در ترکیب‌بندی شما اجازه می‌دهد که نفس بکشند.

بدون فضای سفید، صفحه شما به‌هم‌ریخته به نظر می‌رسد و نمی‌توان در آن به‌سادگی حرکت کرد. لازم است پیرامون عناصر خود در صفحه فضای سفید بگذارید، به‌خصوص پیرامون عناصر مهم طرح. فضای سفید باعث می‌شود عناصر گرافیکی شما برجسته‌تر بشوند و تجربه کاربر از آنها ساده‌تر شود.

هشت. تضاد

تضاد بصری را می‌توان از طریق رنگ، شکل، اندازه و سایر ویژگی‌‌های عناصر بصری به وجود آورد و تضاد بصری به اختلاف این ویژگی‌ها ارجاع دارد. تضاد رنگی اغلب نخستین چیزی است که افراد به آن فکر می‌کنند اما تفاوت در اندازه عناصر و شکل آنها یا برخی دیگر از ویژگی‌‌های عناصر نیز می‌تواند تضاد ‌ایجاد کند.

تضاد دو کارکرد بصری بسیار مهم دارد: نخستین که به شما امکان می‌دهد برخی عناصر را از دیگران متمایز کنید. نبود تضاد باعث می‌شود که یک طراحی به یک رنگ ساده پس‌زمینه با هیچ عنصر بصری قابل توجهی تبدیل شود، که ‌این در واقع یک طراحی کاربردی نیست. در طراحی باید بتوانید عناصر مختلف را ببینید و‌ این نیاز، خود‌به‌خود حالتی از تضاد را ‌ایجاد می‌کند.

دومین کارکرد مهم تضاد دسترس‌پذیری است. تضاد کافی بین عناصر، به‌ویژه بین متن و زمینه آن، برای ساختن یک طراحی دسترس‌پذیر ضروری است. افرادی که اختلالات بینایی دارند، نمی‌توانند متن را در یک صفحه بسیار کوچک ببینند یا نمی‌تواند متنی را که با پس‌زمینه آنها تضاد کافی ندارند بخوانند. ابزار‌‌هایی  وجود دارد که طراحان گرافیک می‌توانند به کمک آنها بررسی کنند آیا بین رنگ‌هایی که به کار برده‌اند تضاد کافی وجود دارد و دسترسی به آنها آسان است یا خیر.

نه. تکرار

تکرار به استفاده از عناصر یکسان در طراحی ارجاع دارد، چه تکرار الگوهای منظم چه الگوهای نامنظم. تکرار باعث تقویت عناصر می‌شود و حس حرکت و تداوم را در طراحی شما القا می‌کند. می‌توان از تکرار برای ساختن ریتم استفاده کرد که باعث حرکت ساده چشم کاربر در طراحی شما می‌شود.

استفاده از تکرار آسان است. می‌توان یک عنصر را در چند جای تصویر یا در الگوی پس‌زمینه آورد یا طراحی تمام عکس‌ها را به یک شیوه انجام داد. لازم است تکرار و به‌خصوص تکرار عناصر نامنظم و ساختن حرکت به کمک آنها را تمرین کنید. مراقب باشید که تکرار عناصر منظم اگر بیش از حد باشد، تأثیر عکس دارد و حالت‌ ایستا به طراحی شما می‌دهد.

ده. تنوع

تنوع باعث حس سرزندگی در طراحی می‌شود. اگر تکرار حس تعادل را به طراحی شما می‌آورد، تنوع باعث می‌شود که تصویر شما جالب باشد و مخاطب خسته نشود. ساختن تنوع از طریق اضافه کردن عناصر منحصربه‌فرد یا غیرمنتظره در طراحی ممکن می‌شود. تنوع باعث جلب نظر مخاطب به یک بخش یا عنصر خاص در طراحی شما می‌شود و آن بخش را برجسته می‌کند.

یازده. وحدت

وحدت به طراحی شما حسی از هماهنگی بصری و مفهومی می‌دهد. وحدت از ‌این نظر مهم است که مخاطبان را هنگام بررسی طراحی شما به آرامش دعوت کرده و دیدن تصویر را برای آنها آسان‌تر می‌کند، زیرا هر چیزی سر جای خودش قرار دارد و عناصر متلاطم که به‌شیوه منفی بیرون زده باشند وجود ندارند.

به شیوه‌‌های مختلف می‌توان به وحدت بصری رسید که اصلی‌ترین روش‌های آن عبارت‌اند از طریق نزدیکی، هم‌راستای و تکرار. عناصری که نزدیک یکدیگر باشند، عناصری که هم‌راستا باشند یا عناصری که تکرار می‌شوند می‌توانند حسی از وحدت را به وجود بیاورند، به ویژه اگر ‌این تکرار در الگویی منظم باشد.

نتیجه‌گیری

آموختن و استفاده از ‌این اصول تثبیت‌شده در طراحی گرافیک به ما شما کمک می‌کند که طرح‌های منسجم‌تر بیافرینید که برای مخاطبان شما لذت‌بخش هستند و تجربه کاربری فوق‌العاده به آنها می‌دهند. بی‌توجهی یا نقض عمدی ‌این اصول طراحی خطرناک است و باید بسیار با احتیاط ‌این اصول را در برخی جاها نادیده بگیرید، آن هم تنها وقتی که کاملاً به آنها مسلط شده‌اید و هدف ‌این اصول را می‌شناسید.

نویسنده: رنه فلک (Renee Fleck)

مترجم: بهناز دهکردی

منبع: Dribbble

در دنیای کسب‌وکار امروز، تحصیلات دانشگاهی برای حفظ ارزش شما به‌عنوان نیروی کار بااستعداد و کارآمد کافی نیستند. برای‌ای نکه مزیت رقابتی شخصی خود را حفظ کنید، باید بر آموزش مستمر و مادام‌العمر خود سرمایه‌گذاری کنید. خانواده بزرگ مجتمع فنی تهران هرساله به هزاران نفر کمک می‌کند تا در مسیر شغلی خود پیشرفت کنند.

اگر شاغل هستید و وقت ندارید در دوره‌های آموزشی حضوری شرکت کنید، مجتمع فنی تهران گزینه‌هایی عالی برای آموزش مجازی، آنلاین، آفلاین و ترکیبی ارائه می‌دهد. با شرکت در دوره‌های کوتاه‌مدت مجتمع فنی تهران و دریافت مدارک معتبر و بین‌المللی می‌توانید با اعتماد به نفس مسیر ترقی را طی کنید و در سازمان خود به مهره‌ای ارزشمند تبدیل شوید.