دوره کمک های اولیه و فوریت های پزشکی

دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی مجتمع فنی دارالفنون از جمله دوره‌های آموزشی بسیار حائز اهمیت در عرصه سلامت جامعه است. ارائه خدمات امدادی اولیه درست و به موقع به مصدومین و بیماران، نقش تعیین‌کننده‌ای در کاهش خطرات جانی و ناتوانی‌های بعدی آنان دارد. به همین دلیل، آموزش نیروهای متخصص در این حوزه، از اهداف مهم نظام سلامت هر کشوری محسوب می‌شود. از همین رو ضمن معرفی دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی، به بررسی اهداف، محتوای آموزشی، روش‌های تدریس و مزایای آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی خواهیم پرداخت.

نحوه برگزاری دوره کمک های اولیه و فوریت های پزشکی

دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی توسط مجتمع فنی تهران به صورت حضوری و با کلاس‌های عملی و نظری برگزار می‌شود. افراد متقاضی برای ثبت نام و شرکت در آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی باید حداقل مدرک تحصیلی دیپلم داشته باشند. کلاس‌های نظری آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی توسط پزشکان، پرستاران و پیراپزشکان مجرب تدریس خواهد شد. در بخش نظری، مباحثی از قبیل نحوه احیای قلبی-ریوی و مراقبت‌های ویژه، انواع خون‌ریزی‌ها، شکستگی‌ها، سوختگی‌ها و زخم‌ها و روش درمان آن‌ها، نکات ایمنی در مواجهه با بیماری‌های واگیر و ... به شرکت‌کنندگان آموزش داده خواهد شد.

بخش عملی نیز شامل تمرین روی مانکن‌های پیشرفته جهت آشنایی و کسب مهارت در احیای قلبی-ریوی، انجام تزریقات، بخیه زدن، انتقال صحیح مصدومین و اقدامات امدادی اولیه خواهد بود. در پایان دوره هم از شرکت‌کنندگان امتحان به عمل می‌آید و گواهی معتبر دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی به افراد موفق اعطا خواهد شد.

اهداف دوره کمک های اولیه و فوریت های پزشکی

اهداف برگزاری دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی بسیار متنوع است که باید به آن‌ها توجه داشته باشید. اول اینکه افراد شرکت‌کننده می‌توانند پس از گذراندن آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی در مراکز درمانی همچون درمانگاه‌ها، مطب‌ها یا بخش تزریقات به عنوان کمک بهیار مشغول به فعالیت شوند. آشنایی با نکات بهداشتی، تزریقات، مراقبت‌های درمانی پایه و ... به این افراد کمک خواهد کرد تا بتوانند در کنار پزشکان و پرستاران، بیماران را همراهی کرده و خدمات پایه ارائه نمایند.

آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی با هدف انجام رسالت اجتماعی طراحی شده است. افراد پس از طی دوره، آموزش‌های لازم برای کمک به هم‌نوع در شرایط اضطراری و بحرانی را یاد خواهند گرفت. این افراد می‌توانند در مدارس، ادارات، کارخانجات و سازمان‌های مختلف به عنوان نیروهای آموزش دیده برای اقدامات امدادی اولیه مشغول به فعالیت شوند. دوره مذکور با هدف ارتقای مهارت‌های شخصی افراد در برخورد با حوادث و شرایط اضطراری طراحی و برگزار می‌شود تا هر فردی بتواند در صورت مواجهه با حادثه‌ای، بهترین واکنش ممکن را نشان داده و نسبت به انجام اقدامات امدادی اولیه تا رسیدن نیروهای امدادی اقدام نماید.

آگاهی از اصول و اهداف امداد و کمکهای اولیه (FIRST AID) در ابتدای دوره

در ابتدای دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی، اصول و اهداف امداد و کمک‌های اولیه به صورت کامل به شرکت‌کنندگان آموزش داده می‌شود. مهارت‌آموزان در ابتدا متوجه خواهند شد که هدف از ارائه کمک‌های اولیه، حفظ جان فرد آسیب دیده و جلوگیری از بروز عوارض شدیدتر ناشی از حادثه تا رسیدن نیروهای امدادی است. آن‌ها درک می‌کنند باید بلافاصله پس از وقوع حادثه، اقدامات ضروری برای حفظ جان مصدوم را به اجرا درآورند تا از بروز مرگ یا معلولیت‌های جدی جلوگیری شود.

همچنین شرکت کنندگان متوجه خواهند شد که باید قبل از انجام هر اقدامی، ابتدا صحنه را از نظر ایمنی ارزیابی کرده و اگر خطراتی وجود دارد، خود را از آنها دور نگه دارند. سپس با فراخواندن نیروهای امدادی، موضع‌گیری صحیح بدن مصدوم، بررسی علائم حیاتی وی و در نهایت اجرای مراقبت‌ها و اقدامات حیاتی مورد نیاز، باید تلاش کنند جان مصدوم را تا رسیدن کمک‌های پزشکی نجات دهند. با آموزش این اصول، افراد آمادگی لازم برای ورود به مراحل بعدی آموزش عملی را پیدا می‌کنند.

آشنایی با قسمت های مختلف بدن برای اقدامات پزشکی اولیه

در طول دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی، آشنایی دقیق شرکت‌کنندگان با ساختار و عملکرد اعضای مختلف بدن انسان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این بخش با کمک مانکن‌های پیشرفته، فیلم‌های آموزشی و تصاویر بدن انسان، شرکت‌کنندگان با نحوه قرارگیری و کارکرد اعضای حیاتی بدن همچون قلب، ریه‌ها، مغز، ستون فقرات، شریان‌ها و رگ‌های اصلی، انواع عضلات، استخوان‌ها و مفاصل و نیز نواحی حساس‌تر بدن مانند شکم، قفسه سینه، گردن و سر آشنا می‌شوند.

آن‌ها متوجه خواهند شد که آسیب یا اختلال در کدام بخش از بدن تاثیرات وخیم‌تر و حتی کشنده‌ای دارد. همچنین با بررسی دقیق موقعیت قرارگیری اعضاء، نحوه انتقال صحیح فرد مصدوم و نکات مهم هنگام احیا توضیح داده می‌شود. علاوه بر این، مهارت‌آموزان آموزش می‌بینند که چگونه نبض و تنفس مصدوم را بررسی نموده و از وضعیت عمومی وی اطلاع پیدا کنند. با این آموزش‌ها، افراد قادر خواهند بود علائم حیاتی بیمار را بررسی و اولویت‌های اقدامات پزشکی را تعیین کنند.

آموزش نحوه حمل مصدوم در محل

یکی از بخش‌های مهم دوره کمک‌های اولیه، آموزش نحوه حمل و انتقال صحیح مصدوم از محل حادثه است.روش‌های مختلفی برای جابجایی افراد مجروح به افراد آموزش داده خواهد شد. به فراگیران گفته خواهد شد که در صورت آسیب شدید به ستون فقرات یا گردن، باید از وسایلی مانند برانکارد برای انتقال مصدوم استفاده نمود تا آسیب بیشتری به نخاع وی وارد نشود. همچنین در صورت شکستگی پا یا دست، استفاده از آتل بسیار ضروری خواهد بود.

از طرفی، اگر آسیب جدی وجود نداشته باشد، روش‌هایی مانند حمل در آغوش، حمل به صورت صندلی دستی یا روش چهارنفره، بسته به توان امدادگر و وزن مصدوم، مورد استفاده قرار می‌گیرد. شرکت‌کنندگان به صورت عملی نیز این روش‌ها را روی مانکن تمرین می‌کنند تا مهارت لازم را کسب نمایند. هدف از یادگیری این موارد، جلوگیری از آسیب اضافه به مصدوم در زمان انتقال وی است.

یادگیری علائم حیاتی مجروح و بررسی وضعیت آن ها

یکی از بخش‌های مهم دوره کمک‌های اولیه، آموزش نحوه بررسی وضعیت و علائم حیاتی مصدوم است. در این قسمت به افراد یاد داده خواهد شد که چگونه نبض و تنفس مصدوم را چک کرده و وضعیت کلی وی را ارزیابی نمایند. شرکت‌کنندگان در این بخش یاد می‌گیرند تا با قرار دادن دو انگشت بر روی رگ گردنی، ضربان قلب را بررسی کرده و میزان تنفس وی را نیز مورد بررسی قرار دهند. علاوه بر بررسی نبض و تنفس، شرکت‌کنندگان آموزش می‌بینند تا وضعیت ظاهری مصدوم مانند رنگ پوست، سفتی و انعطاف‌پذیری بافت‌ها و حرکت مفاصل را مورد مطالعه قرار دهند تا از شدت ضایعات و صدمات وارد شده مطلع شوند.

همچنین آن‌ها متوجه درک خواهند کرد که بایستی با صحبت با مصدوم هوشیار، اطلاعات بیشتری در مورد نحوه وقوع حادثه و ماهیت آسیب‌ها به دست آورند. با آموزش بررسی علائم حیاتی، شرکت‌کنندگان در دوره می‌توانند وضعیت کلی مصدوم را به سرعت ارزیابی کرده و در صورت وجود هرگونه اختلال در علائم حیاتی، بلافاصله اقدامات احیاء قلبی-ریوی را آغاز نمایند. آنها متوجه خواهند شد که تغییرات غیرطبیعی در ضربان قلب، تنفس، رنگ پوست، سطح هوشیاری و سایر شاخص‌های حیاتی بدن، نشانه‌هایی از بروز اختلال در کارکرد اعضای بدن بوده و نیاز به مداخلات اورژانسی دارند.

شناخت انواع خونریزی ها و راه های مهار کردن آن

یکی از مهم‌ترین بخش‌های آموزش در دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی، شناخت انواع مختلف خونریزی و نحوه کنترل آن‌ها است. انواع خون‌ریزی شامل خون‌ریزی سطحی، خون‌ریزی عمقی، خون‌ریزی شریانی و وریدی است که بسته به نوع رگ آسیب دیده و میزان خون‌ریزی، روش‌های متفاوتی برای کنترل آن وجود دارد. خونریزی‌های سطحی و کم‌حجم با فشار مستقیم روی زخم و استفاده از باند یا گاز استریل قابل کنترل هستند. اما در خون‌ریزی‌های وسیع‌تر، استفاده از تورنیکت، کاربرد فشار در نقاط فشاری و حتی بستن کامل عروق در موارد ضروری، جهت مهار خون‌ریزی حیاتی است.

شرکت‌کنندگان در آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی، انواع روش‌های کنترل خونریزی را به صورت عملی بر روی مانکن‌ها تمرین کرده و مهارت لازم در این زمینه را کسب می‌نمایند. اکتساب این مهارت‌ها در نجات جان افرادی که دچار خون‌ریزی‌های شدید شده‌اند، تا رسیدن به بیمارستان بسیار تعیین‌کننده است.

آموزش امدادرسانی در موارد سوختگی مصدوم

سوختگی یکی از حوادث شایع و در عین حال خطرناکی است که می‌تواند منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیر و حتی مرگ گردد. از این رو، آموزش ارائه صحیح امدادهای اولیه در برخورد با موارد سوختگی، از اهمیت بسزایی برخوردار است.  در دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی، انواع سوختگی‌های حرارتی، الکتریکی و شیمیایی و همچنین میزان عمق سوختگی‌های سطحی، متوسط و عمیق به طور کامل تشریح می‌گردد. سپس نسبت به درجه و شدت سوختگی، نحوه امدادرسانی اولیه متفاوت خواهد بود.

به عنوان مثال، در سوختگی‌های سطحی باید محل سوختگی را با آب سرد شستشو داده و پانسمان استریل انجام شود؛ ولی در سوختگی‌های عمیق‌تر باید از پانسمان‌های ضدعفونی‌کننده و مرطوب استفاده نمود. شرکت‌کنندگان به صورت عملی نیز انجام اقدامات لازم در برخورد با مصدومین دچار سوختگی را بر روی مانکن‌ها تمرین کرده و مهارت کافی در این زمینه را کسب می‌کنند.

یادگیری اصول CPR در طول دوره آموزشی

احیای قلبی-ریوی یا CPR یکی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین مهارت‌هایی است که در دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی به شرکت‌کنندگان آموزش داده می‌شود. زیرا اجرای صحیح و به موقع CPR می‌تواند تا رسیدن اورژانس، جان بسیاری از بیماران دچار ایست قلبی را نجات دهد. در آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی، ابتدا مراحل ارزیابی وضعیت بیمار و بررسی هوشیاری، وجود نبض و تنفس وی آموزش داده می‌شود. سپس گام به گام نحوه انجام ماساژ قلبی و تنفس مصنوعی، تعداد و عمق فشردن قفسه سینه در ماساژ قلبی، میزان حجم هوا و فاصله زمانی تنفس‌های مصنوعی، اهمیت ریتم صحیح 30:2 در احیا و ... به طور کامل به شرکت‌کنندگان گفته خواهد شد. آن‌ها با تمرین بر روی مانکن‌ها، مهارت کافی در انجام مطلوب CPR را کسب می‌کنند تا در زندگی واقعی بتوانند جان افرادی را که دچار ایست قلبی شده‌اند نجات دهند.

آموزش کمک های اولیه در مواجهه به شکستگی

شکستگی استخوان‌ها از جمله حوادث تروماتیک شایعی است که نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد. لذا آشنایی با نحوه ارائه صحیح کمک‌های اولیه در برخورد با بیماران مبتلا به شکستگی، از اهمیت بالایی برخوردار است. در دوره آموزشی کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی، انواع شکستگی‌های باز و بسته و نشانه‌های بالینی هر کدام تشریح می‌شود.

سپس گام به گام نحوه برخورد صحیح با بیماران مبتلا به شکستگی از جمله بی‌حرکت کردن قسمت آسیب دیده، استفاده از آتل، بانداژ مناسب محل شکستگی، تسکین درد و التهاب و در نهایت انتقال ایمن بیمار، به شخص آموزش داده خواهد شد. همچنین شرکت‌کنندگان به صورت عملی بر روی مانکن نیز تمامی مراحل برخورد با شکستگی را تمرین می‌کنند و مهارت کافی را در این زمینه به دست خواهند آورد.

یادگیری نحوه انجام تزریقات و سرم در فوریت های پزشکی

تزریقات و سرم درمانی یکی از اصلی‌ترین مباحث دوره فوریت‌های پزشکی است که به صورت عملی و نظری در آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی آموزش داده می‌شود.در بخش نظری فراگیران با انواع سرم‌های درمانی، کاربردها و موارد استفاده از هر کدام، مقدار و سرعت مصرف آن‌ها برای بیماران مختلف آشنا خواهند شد. همچنین اصول و قوانین ایمنی در تزریق سرم و داروهای وریدی، نکات مربوط به رگ‌گیری، انتخاب سرسوزن مناسب و پیشگیری از عفونت‌های ناشی از تزریقات به صورت کامل آموزش داده می‌شود. در ادامه، اقدامات لازم در برخورد با واکنش‌های حساسیتی ناشی از تزریق سرم‌ها و تدابیر کمک‌های اولیه مربوط به آن نیز بررسی خواهد شد.

سپس در بخش عملی، مهارت‌آموزان ضمن آشنایی با انواع سرنگ‌ها و سرسوزن‌ها، نحوه صحیح برقراری ارتباط رگی، رگ‌گیری، تزریق داخل وریدی سرم و داروها، نحوه اتصال سرم به بیمار و تنظیم سرعت جریان سرم را به صورت عملی و با استفاده از مانکن‌های آموزشی تمرین می‌کنند. مراقبت‌های لازم پس از تزریقات و چگونگی برخورد با عوارض احتمالی نیز به فراگیران آموزش داده خواهد شد. در مجموع تسلط بر تزریقات وریدی و سرم درمانی یکی از مهارت‌های حیاتی و کاربردی برای امدادگران فوریت‌های پزشکی است که به صورت کامل در آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی مورد تاکید قرار می‌گیرد.

آموزش نحوه مواجهه با مصدومان گرمازده، سرمازده و برق گرفته

مواجهه با مصدومان گرمازده، سرمازده و برق‌گرفته از موارد بسیار مهم و حیاتی در دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی خواهد بود. بر همین اساس مواردی همچون علائم و نشانه‌های گرمازدگی و سرمازدگی و مراحل مختلف آن به همراه نحوه ارزیابی وضعیت بیماران مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین انواع برق‌گرفتگی، مکانیسم آسیب در هر کدام و اقدامات اولیه لازم مانند قطع جریان برق، احیای قلبی-ریوی، جلوگیری از شوک و انتقال فوری بیماران به مراکز درمانی تشریح خواهد شد. سپس تکنیک‌های خاص برای خنک و گرم کردن بدن و کنترل علائم حیاتی بسته به نوع آسیب‌دیدگی آموزش داده می‌شود.

همچنین فراگیران با استفاده از ماکت‌ها و شبیه‌سازهای الکترونیکی، اقدامات امدادی از لحظه مواجهه با مصدوم گرمازده، سرمازده و برق‌گرفته را مرحله به مرحله انجام خواهند داد. همچنین نکات ایمنی هنگام انتقال مصدومان و پیشگیری از آسیب به خود امدادگر نیز تمرین می‌شود. به این ترتیب فراگیران مهارت لازم برای مواجهه سریع و به موقع با این حوادث را کسب می‌کنند.

اخذ مدرک فنی حرفه ای معتبر در پایان دوره کمک های اولیه و فوریت های پزشکی

فراگیرانی که دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی برگزار شده توسط مجتمع فنی تهران را با موفقیت به پایان برسانند، مدرک فنی حرفه‌ای رسمی و معتبری دریافت می‌کنند که این مدرک به دو زبان فارسی و انگلیسی ارائه خواهد شد. این مدرک توسط سازمان فنی و حرفه‌ای کشور صادر شده و دارای اعتبار در سراسر کشور خواهد بود.

همچنین با توجه به ارائه دوزبانه بودن آن، این مدرک دارای اعتبار بین‌المللی بوده و برای مهاجرت به کشورهایی مانند آلمان و اشتغال در حرفه‌های مرتبط مورد استفاده و استناد قرار خواهد گرفت. زیرا در این کشورها نیز مدارکی که به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند، از اعتبار بالایی برخوردارند. بنابراین فارغ‌التحصیلان آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی، علاوه بر توانمندی‌ها و مهارت‌های حرفه‌ای کسب شده، مدرکی فنی و حرفه‌ای دریافت خواهند کرد که در پیشبرد اهداف شغلی و حرفه‌ای آن‌ها در داخل و خارج از کشور بسیار مفید و کارآمد است.

سخن پایانی

دوره کمک‌های اولیه و فوریت‌های پزشکی که توسط مجتمع فنی تهران برگزار می‌شود، فرصت مناسبی برای کسب دانش و مهارت‌های کاربردی در زمینه امدادرسانی اولیه به مصدومین و بیماران اورژانسی است. فراگیران آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی می‌توانند با اخذ مدرک معتبر، زمینه اشتغال به یک شغل حساس، ضروری و پرافتخار را فراهم کنند. اکنون نوبت شماست تا با حضور در آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی، به یاری نیازمندان بشتابید. برای این کار کافی است که با کارشناسان ما تماس بگیرید تا فرایند ثبت نام بلافاصله صورت گیرد.

سوالات متداول

• آیا آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی فقط برای رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی است یا سایر رشته‌ها هم می‌توانند شرکت کنند؟

خیر، آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی برای عموم مردم و همه رشته‌ها قابل دستیابی است ولی حتما باید شخص حداقل مدرک دیپلم را داشته باشد. از هر فردی که علاقه‌مند به یادگیری مهارت‌های امدادرسانی باشد می‌تواند در این دوره شرکت کند.

• آیا مدرک پایان دوره برای مهاجرت هم اعتبار دارد؟

بله، به همه فراگیرانی که دوره را با موفقیت بگذرانند، مدرک رسمی پایان دوره اعطا می‌شود که می‌توان به عنوان مدرک مهارت آن را به سفارت‌ کشورهایی نظیر آلمان تحویل داد.

• آیا محدودیت ظرفیت برای ثبت‌نام وجود دارد؟

با توجه به امکانات آموزشی، ظرفیت آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی محدود است و ثبت‌نام به ترتیب ورود انجام می‌شود. لذا توصیه می‌شود علاقه‌مندان در اولین فرصت نسبت به ثبت‌نام اقدام کنند.