۱۰ روند برتر مدیریت پروژه در سال ۲۰۲۵

مدیریت پروژه در سال‌های پیش‌رو به چه سمتی می‌رود؟

دسترسی به داده‌های بلادرنگ در مدیریت پروژه تصمیم‌گیری‌های به‌موقع و آگاهانه را امکان‌پذیر می‌کند و منجر به دقت بالاتر و خطاهای کمتر می‌شود.

چکیده

حوزهٔ مدیریت پروژه دائماً درحال تکامل است. مدیران پروژه، مدیران برنامه‌ریزی، مدیران پورتفولیو و مدیران دفتر مدیریت پروژه (PMO) باید به طور مداوم و سریع‌تر روش کار خود را تغییر دهند تا بتوانند ارتباطات خود را حفظ کنند. در اینجا روندها و تحولات کلیدی در مدیریت پروژه، مدیریت برنامه‌ریزی، مدیریت پورتفولیوی پروژه را ارائه می‌دهیم. این روندها بینش‌های مهمی برای مدیریت موفق‌تر پروژه‌ها و واکنش بهتر به تغییرات و نیازهای این حوزه ارائه می‌دهند.

در دورهٔ «آموزش کاربرد Power BI در مدیریت پروژه» مهارت‌های عملی تبدیل داده‌های پروژه به بینش مدیریتی آموزش داده می‌شود. این دورهٔ تخصصی در دپارتمان علوم مهندسی مجتمع فنی تهران ارائه می‌شود. این دورهٔ ۱۶ساعته کاملاً پروژه‌محور است و تمرین‌ها روی داده‌های واقعی پروژه‌های صنعتی، ساختمانی و چابک انجام می‌شود. مخاطبان اصلی این دوره علاقه‌مندان و فعالان حوزهٔ مدیریت پروژه هستند که می‌خواهند گزارش‌دهی و تحلیل داده را به‌دست بگیرند. سرفصل‌های دوره شامل مبانی Power BI، مدل‌سازی داده و زبان DAX، طراحی داشبوردهای تعاملی و انتشار و اتوماسیون گزارش‌ها هستند.
دوره به صورت حضوری/آنلاین برگزار می‌شود و در پایان آن گواهی‌نامه اعطا می‌گردد.
پس از تکمیل دوره شما می‌توانید داشبوردهای مدیریتی بسازید، گزارش‌های لحظه‌ای تولید کنید و در نقش‌های کنترل پروژه یا تحلیلگر پروژه شانس استخدام‌ خود را افزایش دهید.

یک. تحقق استراتژی

مدیریت پورتفولیوی پروژه به‌طور فزاینده‌ای به‌عنوان جزء ضروری برای تحقق استراتژی کسب‌وکار شناخته می‌شود، زیرا پروژه‌ها و برنامه‌ها ارتباط مستقیمی با اهداف استراتژیک سازمان دارند. ادغام مدیریت پورتفولیوی پروژه بسیار مهم است زیرا باعث می‌شود پروژه‌ها و برنامه‌ها نه‌تنها به‌خودی‌خود موفق شوند، بلکه به چشم‌انداز و اهداف استراتژیک سازمان نیز وفادار بوده و درنتیجه ارزش افزوده ایجاد کنند. ادغام درست این حوزه همچنین به مدیریت و تخصیص مؤثر منابع (کمیاب) در بین پروژه‌ها کمک می‌کند، اختلافات بر سر استقرار افراد و منابع را کاهش می‌دهد و درنتیجه سازمان‌ها را قادر می‌سازد با منابع کمتری به اهداف استراتژیک خود دست یابند.

دو. از PMO به SRO

در نتیجهٔ روند قبلی، یا گاهی اوقات حتی به عنوان یک کاتالیزور، دفاتر مدیریت پروژهٔ مرکزی درحال تکامل به سمت دفاتر تحقق استراتژی (SRO) هستند. در دفاتر SRO، پروژه‌ها و برنامه‌های سازمان به اهداف سازمانی مرتبط می‌شوند و درنتیجه ابتکارات جدید و ضروری آغاز می‌شوند. SRO نقش حیاتی در جریان توزیع اطلاعات، تصمیم‌گیری و تحقق اهداف ایفا می‌کند. دفتر SRO افراد، منابع، فرآیندها و پروژه‌ها را به‌طور مؤثر و کارآمد مدیریت خواهد کرد. این امر منجر به اتلاف کمتر زمان و منابع و کاهش هزینه‌ها (و امکان شکست پروژه) می‌شود. همچنین شفافیت در وضعیت و نتایج پروژه‌ها و برنامه‌ها را افزایش می‌دهد. دفتر SRO به مدیریت در تصمیم‌گیری و پیش‌بینی مشکلات احتمالی کمک می‌کند.

سه. هوش مصنوعی، تصمیم‌گیری بلادرنگ و مدیریت تغییرات

داده‌ها، بینش‌ها و تحلیل‌های بلادرنگ برای تصمیم‌گیری در پروژه‌ها، برنامه‌ها و پرتفوی‌ها به‌طور فزاینده‌ای اهمیت پیدا می‌کنند، به طوری که داشبوردهای پیشرفته بینش‌های به‌روز در موارد گوناگون مانند هزینه‌ها، منابع و برنامه‌ها ارائه می‌دهند. دسترسی به داده‌های بلادرنگ تصمیم‌گیری‌های به‌موقع و آگاهانه را امکان‌پذیر می‌کند و منجر به دقت بالاتر و خطاهای کمتر می‌شود. سازمان‌ها به کمک تصمیم‌گیری بلادرنگ می‌توانند مزیت رقابتی خود را افزایش دهند، کارایی را بهبود بخشند و در تحقق استراتژی خود به نتایج بهتری دست یابند. گام بعدی تصمیم‌گیری پیش‌بینی‌کننده با استفاده از هوش مصنوعی در پروژه‌ها و پرتفوی‌ها است و تا آن زمان تنها یک گام کوچک فاصله داریم. تأثیر هوش مصنوعی بر این حرفه به‌طور فزاینده‌ای درحال آشکار‌شدن است. دسترسی دستیار هوش مصنوعی به گزارش‌های تماس و فهرست اقدامات انجام‌شده تنها آغاز کار است. به عنوان مثال، اخیراً شاهد استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت تغییر بودیم که از تحلیل پیش‌بینی‌کننده برای شناسایی مقاومت و مشکلات بالقوه قبل از وقوع آنها استفاده می‌کند. سپس مداخله مناسب نیز با استفاده از هوش مصنوعی طراحی می‌شود.

چهار. مدیریت پروژهٔ ترکیبی متناسب با هدف

مدتی است که علاقهٔ فزاینده‌ای به روش‌های مدیریت پروژه ترکیبی به وجود آمده است که رویکردهای مختلف (آبشاری، چابک و غیره) را برای برآورده‌کردن نیازهای خاص سازمان و تحقق تغییرات ضروری ترکیب می‌کنند. ترکیبی عمل‌گرا از عناصر تثبیت‌شدهٔ مدیریت پروژهٔ سنتی و عناصر جدید و ارزشمند عملکرد چابک برای تحقق تغییر روشی بسیار کارآمد است. مدیران پروژهٔ ترکیبی رویکرد سفارشی جدید ایجاد می‌کنند که متناسب با نیازهای خاص پروژه یا سازمان است. این همچنین بدان معناست که مدیران پروژه در آینده همه فن حریف هستند و محدود به رویکردی که برای استفاده از آن مجوز دارند نخواهند بود. در سال‌های آینده، آگاهی از این موضوع که انتخاب یک رویکرد برتر واحد برای بسیاری از سازمان‌ها بسیار محدودکننده است همچنان رو به افزایش خواهد بود. ما در بازار در حال حاضر شاهد کاهش تعداد تحولات چابک در مقیاس بزرگ و حتی معکوس‌شدن این روند در برخی موارد هستیم.

پنج. پایداری در مدیریت پروژه و از طریق آن

پایداری بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد و نقش فزاینده‌ای در پروژه‌ها و برنامه‌های ما ایفا خواهد کرد. مسئولیت هر سازمانی تحقق اهداف پایداری محیط زیست از طریق پروژه‌هاست. به همین اندازه مهم است که پروژه‌ها به شیوه‌ای پایدار اجرا شوند. با توجه به تعریف و تفسیر گستردهٔ اصطلاح پایداری، برای سازمان‌ها مهم است که ابتدا معنای پایداری را تعریف کنند، به عنوان مثال با استفاده از ۱۷ هدف توسعهٔ پایدار که سازمان ملل ارائه داده است. سپس مدیر پروژه می‌تواند مشخص کند که چگونه پروژه می‌تواند به رسیدن آن اهداف پایداری کمک کند. از یک سو، پروژهٔ پایدار می‌تواند نتایج پایدار را تضمین کند (به عنوان مثال، تحقق یک پارک خورشیدی)، اما همچنین می‌تواند یک رویکرد اقتصادی، سازگار با محیط زیست و از نظر اجتماعی مسئولانه را که از قبل در طول اجرای پروژه وجود دارد انتخاب کند. مدیر پروژه باید تعادل بین آنچه ذی‌نفعان (مردم) می‌خواهند و می‌توانند انجام دهند، آنچه زمین (سیاره) در دسترس ما قرار می‌دهد و آنچه از نظر مالی سودآور است (سود) پیدا کند.

شش. تمرکز بیشتر بر توسعهٔ مهارت‌های مدیریت پروژه

مدیریت پروژه پیشاپیش از رویکردی خاص و فرآیندهای استاندارد پیروی می‌کند. مدت‌هاست که فکر می‌کنیم اگر مدیر پروژه فرآیندها را دنبال کرده و الگوهای مناسب را رعایت کند، پروژه موفق خواهد بود. خوشبختانه، ما شاهد حرکت به سمت توسعهٔ مهارت‌ها و رفتارهای گسترده‌تر مرتبط با مدیریت پروژه هستیم، مانند مهارت‌های فنی، مهارت‌های بین‌فردی و مهارت‌های مدیریتی. مدیر پروژه با دسترسی به طیف وسیع‌تری از این مهارت‌ها قادر خواهد بود در حوزهٔ برآورده‌کردن نیازهای ذی‌نفعان مؤثرتر عمل کند، انتظارات کاربر نهایی را بهتر برآورده کند و در نتیجه تغییر را با موفقیت بیشتری اعمال کند.

هفت. مدیریت پروژهٔ رفتاری

مدیریت پروژهٔ رفتاری بر جنبه‌های انسانی مدیریت پروژه، مانند انگیزه، ارتباطات، پویایی تیم و همچنین تصمیم‌گیری بهتر تمرکز دارد. این رویکرد اذعان می‌کند که نحوهٔ رفتار و همکاری افراد تأثیر عمده‌ای بر موفقیت یک پروژه دارد. تخصص یک مدیر پروژه در فرآیندهای بینفردی منجر به بهبود ارتباطات، پویایی تیم بهتر، انگیزه بالاتر، رهبری مؤثرتر، تصمیم‌گیری بهتر و در نتیجه پروژه‌های موفق‌تر خواهد شد.

هشت. مدیریت ظرفیت

مدیریت ظرفیت به پیش‌بینی و تخصیص مؤثر منابع برای برآوردن تقاضای (آینده) می‌پردازد. این فرآیند شامل شناسایی مهارت‌ها و منابع مورد نیاز، ارزیابی ظرفیت فعلی و اقدام برای رفع هرگونه کمبود است. افزایش تقاضا برای محصولات و خدمات، منجر به حجم کاری بالاتر می‌شود و در این فرآیند نیاز بیشتر به استفاده کارآمد از منابع ملموس است. به همین دلیل این حوزه در مدیریت پروژه و پرتفوی توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. علاوه بر این، بسیاری از سازمان‌ها با کمبود پرسنل مواجه هستند و این امر استفادهٔ بهینه از ظرفیت موجود را بسیار مهم می‌کند. مدیریت خوب ظرفیت به سازمان‌ها کمک می‌کند تا به تغییرات بهتر واکنش نشان دهند و تنگناها را به‌موقع شناسایی کنند، که این کار در یک بازار پویا ضروری است. با برنامه‌ریزی پیشگیرانه، سازمان‌ها می‌توانند هزینه‌ها را کاهش دهند، عملکرد را بهبود بخشند و اطمینان حاصل کنند که منابع مناسب در زمان مناسب در دسترس هستند.

نه. کار انعطاف‌پذیر و تیم‌های دورکار

در کار ترکیبی یا انعطاف‌پذیر، کار در دفتر با کار از خانه یا حتی در مکان‌های بسیار عجیب و غریب‌تر ترکیب می‌شود. این روش کار، علی‌رغم گزارش‌های سایر رسانه‌ها، هنوز درحال رواج است. به نظر می‌رسد این روش کار با همکاران جوان‌تر از نسل‌های جدید بهتر مطابقت داشته باشد. با مدیریت خوب این موضوع، سازمان‌ها می‌توانند کارمندان جدید را صرف نظر از موقعیت جغرافیایی آنها جذب و حفظ کنند. این امر باعث افزایش استعدادهای بالقوه می‌شود. دادن آزادی و مسئولیت شخصی به همکاران منجر به انگیزه و وفاداری بیشتر می‌شود که به نوبهٔ خود منجر به عملکرد بهتر و کاهش جابه‌جایی کارکنان می‌شود؛ و این یک مزیت بزرگ در بازار کار رقابتی است! با این حال، همکاری مؤثر در این موقعیت چالش بزرگی است. همچنین اثربخشی آن کمتر است. به عنوان مثال، وقتی اعضای تیم در مناطق زمانی مختلف کار می‌کنند، بین آنها روحیهٔ تیمی وجود ندارد یا درک واقعی از آنچه دیگران انجام می‌دهند وجود ندارد. در کار ترکیبی، باید به ابزارهای پشتیبانی که از همکاری و شفافیت بلادرنگ توجه کافی شود.

ده. توسعهٔ بیشتر ابزارهای مدیریت پروژه

توسعهٔ مداوم ابزارهای مدیریت پروژه فرآیندی پویا است که به نیازهای متغیر سازمان‌ها و تیم‌های پروژه واکنش نشان می‌دهد. ابزارهای مدرن بر بهبود کارایی، همکاری و انعطاف‌پذیری تمرکز دارند. این امر شامل ادغام هوش مصنوعی برای وظایف خودکار، بهبود تجسم داده‌های پروژه و ادغام یکپارچه با سایر نرم‌افزارها مانند سیستم‌های CRM و ERP می‌شود. همچنین تمرکز فزاینده‌ای بر قابلیت استفاده و دسترسی وجود دارد تا تیم‌ها بتوانند به‌طور مؤثر در سراسر جهان همکاری کنند. در عین حال، ما شاهد روند معکوسی نیز هستیم، به طوری که سازمان‌های کوچک بدون بودجه‌های کلان فناوری اطلاعات، تصمیم می‌گیرند خودشان یک ابزار مدیریت پروژه ساده بسازند و از MS Teams، Sharepoint، PowerApps و PowerBI به طور هوشمندانه استفاده کنند. در حال حاضر می‌توان کارهای زیادی را با مجموعهٔ ابزارهای استاندارد مایکروسافت انجام داد.

جمع‌بندی

مدیران پروژه در آینده همه فن حریف هستند و محدود به رویکردی که برای استفاده از آن مجوز دارند نخواهند بود. در سال‌های آینده، آگاهی از این موضوع که انتخاب یک رویکرد برتر واحد برای بسیاری از سازمان‌ها بسیار محدودکننده است همچنان رو به افزایش خواهد بود. ما در بازار در حال حاضر شاهد کاهش تعداد تحولات چابک در مقیاس بزرگ و حتی معکوس‌شدن این روند در برخی موارد هستیم.

در دورهٔ «آموزش کاربرد Power BI در مدیریت پروژه» مهارت‌های عملی تبدیل داده‌های پروژه به بینش مدیریتی آموزش داده می‌شود. این دورهٔ تخصصی در دپارتمان علوم مهندسی مجتمع فنی تهران ارائه می‌شود. این دورهٔ ۱۶ساعته کاملاً پروژه‌محور است و تمرین‌ها روی داده‌های واقعی پروژه‌های صنعتی، ساختمانی و چابک انجام می‌شود. مخاطبان اصلی این دوره علاقه‌مندان و فعالان حوزهٔ مدیریت پروژه هستند که می‌خواهند گزارش‌دهی و تحلیل داده را به‌دست بگیرند. سرفصل‌های دوره شامل مبانی Power BI، مدل‌سازی داده و زبان DAX، طراحی داشبوردهای تعاملی و انتشار و اتوماسیون گزارش‌ها هستند.
دوره به صورت حضوری/آنلاین برگزار می‌شود و در پایان آن گواهی‌نامه اعطا می‌گردد.
پس از تکمیل دوره شما می‌توانید داشبوردهای مدیریتی بسازید، گزارش‌های لحظه‌ای تولید کنید و در نقش‌های کنترل پروژه یا تحلیلگر پروژه شانس استخدام‌ خود را افزایش دهید.

در دنیای کسب‌وکار امروز، تحصیلات دانشگاهی برای حفظ ارزش شما به‌عنوان نیروی کار بااستعداد و کارآمد کافی نیستند. برای‌ اینکه مزیت رقابتی شخصی خود را حفظ کنید، باید بر آموزش مستمر و مادام‌العمر خود سرمایه‌گذاری کنید. خانواده بزرگ مجتمع فنی تهران هرساله به هزاران نفر کمک می‌کند تا در مسیر شغلی خود پیشرفت کنند.

اگر شاغل هستید و وقت ندارید در دوره‌های آموزشی حضوری شرکت کنید، مجتمع فنی تهران گزینه‌هایی عالی برای آموزش مجازی، آنلاین، آفلاین و ترکیبی ارائه می‌دهد. با شرکت در دوره‌های کوتاه‌مدت مجتمع فنی تهران و دریافت مدارک معتبر و بین‌المللی می‌توانید با اعتماد به نفس مسیر ترقی را طی کنید و در سازمان خود به مهره‌ای ارزشمند تبدیل شود.

مترجم: بهناز دهکردی

منبع: Improven

پرسش‌های متداول

مدیریت پروژهٔ رفتاری چیست؟

مدیریت پروژهٔ رفتاری بر جنبه‌های انسانی مدیریت پروژه، مانند انگیزه، ارتباطات، پویایی تیم و همچنین تصمیم‌گیری بهتر تمرکز دارد. این رویکرد اذعان می‌کند که نحوهٔ رفتار و همکاری افراد تأثیر عمده‌ای بر موفقیت یک پروژه دارد. تخصص یک مدیر پروژه در فرآیندهای بینفردی منجر به بهبود ارتباطات، پویایی تیم بهتر، انگیزه بالاتر، رهبری مؤثرتر، تصمیم‌گیری بهتر و در نتیجه پروژه‌های موفق‌تر خواهد شد.

مدیریت ظرفیت چیست؟

مدیریت ظرفیت به پیش‌بینی و تخصیص مؤثر منابع برای برآوردن تقاضای (آینده) می‌پردازد. این فرآیند شامل شناسایی مهارت‌ها و منابع مورد نیاز، ارزیابی ظرفیت فعلی و اقدام برای رفع هرگونه کمبود است. افزایش تقاضا برای محصولات و خدمات، منجر به حجم کاری بالاتر می‌شود و در این فرآیند نیاز بیشتر به استفاده کارآمد از منابع ملموس است. به همین دلیل این حوزه در مدیریت پروژه و پرتفوی توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. علاوه بر این، بسیاری از سازمان‌ها با کمبود پرسنل مواجه هستند و این امر استفادهٔ بهینه از ظرفیت موجود را بسیار مهم می‌کند.

ابزارهای ساده و ارزان‌قیمت مدیریت پروژه کدام‌اند؟

سازمان‌های کوچک بدون بودجه‌های کلان فناوری اطلاعات، تصمیم می‌توانند خودشان یک ابزار مدیریت پروژه ساده بسازند. آنها برای این کار می‌توانند از MS Teams، Sharepoint، PowerApps و PowerBI به‌طور هوشمندانه استفاده کنند. در حال حاضر می‌توان کارهای زیادی را با مجموعهٔ ابزارهای استاندارد مایکروسافت انجام داد.