- جمعه ۲۲ فروردین ۱۴۰۴
مهارت‌های ضروری کودکان و نوجوانان در آینده
چه مهارت‌هایی کودکان و نوجوانان را برای زندگی و کار در قرن ۲۱ آماده می‌کنند؟
دگرگونی شیوهٔ آموزش برای پاسخ به نیازهای بازار شغل در آینده صرفاً نوعی پروژهٔ تحقیقاتی نیست بلکه ضرورتی اجتماعی است.
چکیده
کودکان و نوجوانان امروز قرار است نیروی کار فردا باشند. آنها در فضایی بسیار ناشناخته وارد بازار خواهند شد. تحقیقات نشان داده‌اند ۶۵ درصد دانش‌آموزان دبستانی امروز قرار است در آینده در مشاغلی کار کنند که هنوز وجود ندارد. با پرورش نسل جدید برای رویارویی با چالش‌هایی دنیای ناشناختهٔ آینده و توانمندکردن آنها برای ورود به جهانی که به‌سرعت در حال پیشرفت و تحول است می‌توانیم جهانی انعطاف‌پذیرتر، سازگارتر و نوآورده‌تر بسازیم.
یکی از دوره‌های جالب و جدیدی که در دپارتمان کودک و نوجوان مجتمع فنی تهران ارائه می‌شود دورهٔ کودکان الکترونیکی است که در چندین سطح ارائه می‌شود. فراگیران در این دوره‌ها به تناسب سن خود با مفاهیم پایهٔ رایانه آشنا می‌شوند. این دوره به‌شکل مهارت‌محور ارائه می‌شود و فراگیران را برای یادگیری مهارت‌های پیشرفته‌تر حوزهٔ رایانه آماده می‌کند. دورهٔ کودکان الکترونیکی یک درسی عمومی است که در ۲۰ ساعت ارائه می‌شود.
مهارت‌های راه‌گشا برای کودکان و نوجوانان در آینده
ما هنوز در میانهٔ چهارمین انقلاب صنعتی هستیم که رشد سریع فناوری‌های رباتیک، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین مشخصه‌های آن هستند. این فناوری‌ها امیدهای جدیدی برای رفاه بیشتر در آینده به وجود آورده‌اند، اما سرعت رشد آنها به‌قدری زیاد است که نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم نسلی که پس از این خواهند آمد چه مشاغل و مسئولیت‌هایی را باید برعهده بگیرند. تنها راه ما این است که کودکان و نوجوانان را برای ناشناخته‌ها آماده کنیم تا نسل آینده بتوانند از پس مشاغلی که هنوز به وجود نیامده‌اند بربیایند.
۶۵ درصد دانش‌آموزان دبستانی امروز قرار است در آینده در مشاغلی کار کنند که هنوز وجود ندارد. این آمار خیره‌کننده نشان می‌دهد که نیاز مبرم داریم آنها را برای آینده‌ای مبهم و ناشناخته آماده کنیم. افزایش سرعت تغییرات فناوری باعث شده است آیندهٔ بازار کار به‌طور فزاینده‌ای مبهم شود. برای نمونه، اکنون برخی ربات‌ها وجود دارند که می‌توانند بسیاری از وظایف اصلی وکلا را انجام دهند.
این واقعیت برای بسیاری از والدین نگران‌کننده است و آنها می‌گویند نظام آموزشی باید اساساً دگرگون شود تا به این نیازهای جدید پاسخ دهد و بتواند نسل جدید را طوری تربیت کند که برای بازار کار غیرقابل پیش‌بینی و بدیع آینده آماده شوند.
آموزش به‌طور سنتی بر انتقال دانش و مهارت‌های مشخص و تخصصی تمرکز دارد و کودکان و نوجوانان را در مسیرهایی شغلی کاملاً تعریف‌شده‌ای هدایت می‌کند که پیشتر وجود دارند. اما در دنیای ما ماهیت و تعریف شغل به‌سرعت در حال تغییر است و دیگر رویکرد پیشین آموزش کافی نیست.
مشاغلی که در آینده به وجود می‌آیند به مجموعهٔ جدیدی از شایستگی‌ها و مهارت‌ها نیاز دارند. مهم‌ترین این مهارت‌ها عبارت‌اند قدرت سازگاری، تفکر انتقادی، خلاقیت، قدرت یادگیری و بازآموزی مداوم. بااین‌حال، الگوی آموزشی فعلی در بسیاری موارد دربرابر این تغییرات مقاومت می‌کند و نمی‌تواند به‌سادگی خود را با نیازهای بازار کار آینده تطبیق دهند.
در بسیاری موارد نظام آموزشی همچنان بر حفظ‌کردن مکانیکی مطالب و موضوعات تکراری تکیه دارد و فرصت چندانی به ایده‌های بین‌رشته‌ای و شیوه‌های حل مسئله که در آینده ضروری خواهند بود نمی‌دهد. هرچه شکاف بین نتایج نظام آموزشی و نیاز بازار کار افزایش یابد، عواقب آن وخیم‌تر خواهد بود و کودکان و نوجوانان امروز در آینده برای یافتن جایگاه خود در بازار کار با چالش بیشتری مواجه خواهند شد. چطور باید فرزندان خود را برای مقابله با این چالش‌ها آماده کنیم؟
مجموعه مهارت‌های مورد نیاز کودکان و نوجوانان در آینده
سازمان‌هایی مانند مجمع جهانی اقتصاد و «گروه مشارکتی مهارت‌آموزی در قرن بیست‌ویک» سعی کرده‌اند شایستگی‌ها و مهارت‌های مورد نیاز در پنج سال آینده را شرح دهند. مهارت‌هایی که در بازار کار آینده بسیار ضروری خواهند بود عبارت‌اند از
- تفکر خلاقانه: توانایی خلق ایده‌ها و ایجاد راه حل‌های نوآورانه
- تفکر تحلیلی: حل مسئله به شکل مؤثر از طریق تحلیل داده‌ها
- سواد فناوری: توانایی استفادهٔ آسان از فناوری‌های نوظهور
- کنجکاوی و یادگری مادام‌العمر: تشنگی برای کسب دانش و سازگارکردن خود با علوم جدید
- تاب‌آوری، انعطاف‌پذیری و چابکی: ظرفیت رشد فردی در محیط‌های پویا و متغیر
- تفکر سیستمی: توانایی درک چیزها و موجودات مختلف به‌عنوان بخش‌هایی به‌هم‌پیوستهٔ یک سیستم بزرگ‌تر و کلی
- هوش مصنوعی و کلان‌داده: مدیریت مجموعه داده‌ها و اطلاعات پیچیده
- انگیزه و خودآگاهی: درک نقاط قوت و ضعف شخصی
- رهبری: توانایی هدایت اعضای گروه به سمت موفقیت
- همدلی: توانایی برقراری ارتباط انسانی با دیگران
این مهارت‌ها که اغلب مهارت‌های نرم یا قابل انتقال نامیده می‌شوند مربوط به یک حرفهٔ خاص نیستند و برای موفقیت در همهٔ حوزه‌ها ضروری‌اند.
کودکان و نوجوانان باید بر مهارت‌های ضروری تمرکز کنند
در دنیایی که اتوماسیون و تغییر سریع فرایندها ویژگی بارز آن است، باید بر مهارت‌های تمرکز کنیم و در کلاس درس آنها را در اولویت قرار دهیم. در میان این مهارت‌ها یادگیری مادام‌العمر و تاب‌آوری جز مهم‌ترین و ضروری‌ترین مهارت‌ها هستند.
- یادگیری مادام العمر
ما نمی‌توانیم همهٔ مهارت‌های مورد نیاز برای آینده را در کلاس درس به کودکان و نوجوانان بیاموزیم، امر اگر ذهنیت یادگیری مستمر را به آنها منتقل کنیم، می‌توانند خودشان را برای نقش‌های جدید و مشاغل نوظهور که در آینده با آنها مواجه می‌شوند آماده کنند.
- تاب‌آوری
کودکان و نوجوانان پس از پایان دوران تحصیل باید بتوانند در قلمرویی ناشناخته راه خود را بیابند. هنگام استفاده از دانش‌های قدیمی، اصلاح آنها یا کسب مهارت‌های جدید توانایی سازگاری مهارتی کلیدی است. برای نمونه، شغل مشاورهٔ ژنتیکی را در نظر بگیرید. این شغل چندین دهه است که وجود دارد. بااینکه متخصصان این حوزه باید دانش فنی و پایه‌ای مورد نیاز برای این شغل را داشته باشند و بتوانند مهارت‌های خود را با پیشرفت‌های این حوزه هماهنگ کنند، باید خودشان مهارت‌های مشاوره را نیز بیاموزند و بتوانند با خانواده‌هایی مه با مشکلات ژنتیکی روبه‌رو هستند همدلی داشته باشند و مفاهیم پیچیده را به زبان ساده به آنها منتقل کنند.
به کودکان و نوجوانان شیوه‌های یادگیری مادام العمر را بیاموزید
چطور می‌توانیم یادگیری مادام العمر را در کودکان و نوجوانان پرورش دهیم؟ در اینجا چند روش می‌آوریم که می‌توانید آنها را در برنامهٔ درسی بگنجانید.
- آموزش علم انعطاف‌پذیری عصبی
به زبان ساده برای کودکان و نوجوانان توضیح دهید که مغز ما چطور سازگار می‌شود و می‌آموزد.
- القای ذهنیت رشد
باور به ظرفیت‌های رشد فردی را در آنها تقویت کنید.
- تشریح مراحل خودآموزی
شیوه‌هایی به کودکان و نوجوانان بیاموزید تا به کمک آنها بتوانند به‌طور مستقل فرایند یادگیری خود را ادامه دهند.
- تسلط بر مهارت‌های جدید
شیوهٔ کسب مؤثر مهارت‌های جدید را به آنها بیاموزید.
- خارج‌شدن از منطقهٔ امن
آنها را آماده کنید که برای رشد خود به زحمت و تلاش تن دهند.
- افزایش بسامد تکرار بهینه
قدرت حافظه و به‌خاطر سپردن را به شیوهٔ بهینه در آنها افزایش دهید.
- یادگیری چندحسی
به آنها یاد بدهید چگونه برای یادگیری و درک عمیق‌تر همهٔ حواس خود را درگیر کنند
- خودارزیابی
آنها را تشویق کنید به روند آموزش خود بیندیشند و آن را بهبود ببخشند.
توجه داشته باشید که در همهٔ این موارد کیفیت بر کمیت مقدم است و باید در حوزه‌های مختلف به دنبال روش‌هایی برای عمق‌بخشیدن به مهارت‌های آنها باشید.
نقش مراکز آموزشی در آماده‌کردن کودکان و نوجوانان برای آینده
ذهنیت رشد، باور به ظرفیت‌های رشد شخصی و توسعهٔ مستمر را می‌توان در مدرسه و سایر آموزشگاه‌ها به کودکان و نوجوانان منتقل کرد. برای این کار به تغییر دیدگاه اساسی نیاز است و مربیان باید دانش‌آموزان را طوری تربیت کنند که از چالش‌ها استقبال کنند، از شکست‌ها درس بگیرند و از آنها به عنوان فرصتی برای رشد استفاده کنند.
مدارس و مراکز آموزشی باید در کنار این آموزش‌ها ابزارها و روش‌های عملی برای یادگیری مستقل را نیز در اختیار کودکان و نوجوانان قرار دهند. باید آنها را در طول مسیر کسب مهارت و خارج از منطقهٔ امن راهنمایی کنند تا آنها بتوانند مسئولیت مسیر یادگیری‌شان را خودشان برعهده بگیرند.
افزایش بسامد تکرار بهینه به کودکان و نوجوانان کمک می‌کند قدرت حفظ‌کردن خود را بالا ببرند و به کمک رویکرد چندحسی می‌توانند درک خود را عمیق‌تر کرده و به استقلال و سازگاری لازم برای پیشرفت در آینده‌ای نامشخص و مبهم مجهز شوند. از همه مهم‌تر مربیان باید توانایی خودارزیابی انتقادی را در کودکان و نوجوانان تقویت کنند.
جمع‌بندی
تشویق کودکان و نوجوانان به اندیشیدن دربارهٔ روند پیشرفت خود و شناسایی زمینه‌هایی که مستعد بهبود هستند باعث می‌شود آنها بتوانند به‌طور مداوم رویکردهای خود اصلاح کنند و در مسیری یادگیری مادام العمر حرکت کنند. مراکز آموزشی باید بتوانند نیروهای کار آینده را آماده کنند. به همین دلیل باید نسلی از یادگیرندگان چابک و خودآگاه پرورش دهند که نه‌تنها به دانش‌های روز مجهز هستند، مهارت‌های فراشناختی برای هدایت خود و دیگران را نیز دارا هستند.
دگرگونی شیوهٔ آموزش برای پاسخ به نیازهای بازار شغل در آینده ضرورتی اجتماعی است. جهان به سوی فردایی غیرقابل پیش‌بینی گام بر می‌دارد و زمان آن فرارسیده است که شیوه‌های یادگیری را مورد بازنگری قرار دهیم و نسل بعد را برای رویارویی با چالش‌ها فرصت‌های پیش‌رو توانمند کنیم.
ما در دپارتمان کودک و نوجوان مجتمع فنی تهران به هر دو مهارت نرم و مهارت سخت می پردازیم.یکی از دوره‌های جالب که در دپارتمان کودک و نوجوان مجتمع فنی تهران ارائه می‌شود دورهٔ کودکان الکترونیکی است که در دو سطح ارائه می‌شود. فراگیران در این دوره‌ها به تناسب سن خود با مفاهیم پایهٔ رایانه آشنا می‌شوند. این دوره به‌شکل مهارت‌محور ارائه می‌شود و فراگیران را برای یادگیری مهارت‌های پیشرفته‌تر حوزهٔ رایانه آماده می‌کند. دورهٔ کودکان الکترونیکی یک درس است که در ۲۰ ساعت ارائه می‌شود.
در دنیای امروز، تحصیلات برای حفظ ارزش شما به‌عنوان نیروی کار بااستعداد و کارآمد کافی نیستند. برای اینکه مزیت رقابتی شخصی خود را حفظ کنید، باید بر آموزش مستمر و مادام‌العمر خود سرمایه‌گذاری کنید. خانواده بزرگ مجتمع فنی تهران هرساله به هزاران کودک ونوجوان کمک می‌کند تا در مسیر خود پیشرفت کنند.
اگر شرایط شرکت در دوره‌های آموزشی حضوری دپارتمان کودک ونوجوان را ندارید ، مجتمع فنی تهران گزینه‌هایی عالی برای آموزش مجازی، آنلاین، آفلاین و ترکیبی ارائه می‌دهد. با شرکت در دوره‌های کوتاه‌مدت ، فشرده و بلند مدت مجتمع فنی تهران و دریافت مدارک معتبر و بین‌المللی می‌توانید با اعتماد به نفس مسیر ترقی را طی کنید و به مهره‌ای ارزشمند تبدیل شود.
نویسنده: دکتر تاسوس آناستازیادس
مترجم: بهناز دهکردی
منبع: لینکدین
پرسش‌های متداول
چه مهارت‌هایی در بازار کار آینده ضروری خواهند بود؟
- تفکر خلاقانه: توانایی خلق ایده‌ها و ایجاد راه حل‌های نوآورانه
- تفکر تحلیلی: حل مسئله به شکل مؤثر از طریق تحلیل داده‌ها
- سواد فناوری: توانایی استفادهٔ آسان از فناوری‌های نوظهور
- کنجکاوی و یادگری مادام‌العمر: تشنگی برای کسب دانش و سازگارکردن خود با علوم جدید
- تاب‌آوری، انعطاف‌پذیری و چابکی: ظرفیت رشد فردی در محیط‌های پویا و متغیر
- تفکر سیستمی: توانایی درک چیزها و موجودات مختلف به‌عنوان بخش‌هایی به‌هم‌پیوستهٔ یک سیستم بزرگ‌تر و کلی
- هوش مصنوعی و کلان‌داده: مدیریت مجموعه داده‌ها و اطلاعات پیچیده
- انگیزه و خودآگاهی: درک نقاط قوت و ضعف شخصی
- رهبری: توانایی هدایت اعضای گروه به سمت موفقیت
- همدلی: توانایی برقراری ارتباط انسانی با دیگران
مهم‌ترین مهارت‌هایی که کودکان و نوجوانان باید دارا باشند کدام‌اند؟
- یادگیری مادام العمر
اگر ذهنیت یادگیری مستمر را به آنها منتقل کنیم، می‌توانند خودشان را برای نقش‌های جدید و مشاغل نوظهور که در آینده با آنها مواجه می‌شوند آماده کنند.
- تاب‌آوری
کودکان و نوجوانان پس از پایان دوران تحصیل باید بتوانند در قلمرویی ناشناخته راه خود را بیابند. هنگام استفاده از دانش‌های قدیمی، اصلاح آنها یا کسب مهارت‌های جدید توانایی سازگاری مهارتی کلیدی است.
چطور می‌توانیم یادگیری مادام العمر را در کودکان و نوجوانان پرورش دهیم؟
- آموزش علم انعطاف‌پذیری عصبی
به زبان ساده برای کودکان و نوجوانان توضیح دهید که مغز ما چطور سازگار می‌شود و می‌آموزد.
- القای ذهنیت رشد
باور به ظرفیت‌های رشد فردی را در آنها تقویت کنید.
- تشریح مراحل خودآموزی
شیوه‌هایی به کودکان و نوجوانان بیاموزید تا به کمک آنها بتوانند به‌طور مستقل فرایند یادگیری خود را ادامه دهند.
- تسلط بر مهارت‌های جدید
شیوهٔ کسب مؤثر مهارت‌های جدید را به آنها بیاموزید.
- خارج‌شدن از منطقهٔ امن
آنها را آماده کنید که برای رشد خود به زحمت و تلاش تن دهند.
- افزایش بسامد تکرار بهینه
قدرت حافظه و به‌خاطر سپردن را به شیوهٔ بهینه در آنها افزایش دهید.
- یادگیری چندحسی
به آنها یاد بدهید چگونه برای یادگیری و درک عمیق‌تر همهٔ حواس خود را درگیر کنند
- خودارزیابی
آنها را تشویق کنید به روند آموزش خود بیندیشند و آن را بهبود ببخشند.
