- سه شنبه ۳ مهر ۱۴۰۳
حسابداری هزینه چیست؟
چطور هزینه‌های کسبوکار خود را مدیریت کنید؟
کسب‌وکارهایی که از حسابداری هزینه استفاده می‌کنند، می‌توانند به کمک این سیستم درک بهتری از هزینه‌های خود به دست بیاورند و سودآوری خود را افزایش دهد.
چکیده
حسابداری هزینه نوعی حسابداری مدیریتی است که بر هزینه‌های شرکتی تمرکز دارد و هدف آن افزایش سود و بهره‌وری است. حسابداری هزینه در اصل نوعی سیستم حسابداری درونی است که به مدیران و کارکنان کمک می‌کند هزینه‌ها را بهتر مدیریت کنند.
حسابداری صنعتی یکی از شاخه‌های مهم علم حسابداری است که به بهای تمام‌شده محصول یا خدمات می‌پردازد. از این علم در تعیین بودجه و هزینه‌های استاندارد تولید و تعیین سودآوری شرکت‌ها در حوزه‌های صنعتی و تولیدی استفاده می‌شود. دورهٔ آموزش حسابداری صنعتی در دپارتمان علوم مالی و حسابداری مجتمع فنی تهران شما را با این مهارت آشنا می‌کند و می‌توانید پس از ۵۰ ساعت آموزش گواهینامهٔ معتبر آن را دریافت کنید.
تعریف حسابداری هزینه
حسابداری هزینه نوعی حسابداری مدیریتی است. این سیستم به آن دلیل طراحی شده است که هزینه‌های سازمان را ارزیابی کند و بتواند بهره‌وری سازمان را بهبود ببخشد و سود را افزایش دهد. کسب‌وکارهایی که از حسابداری هزینه استفاده می‌کنند، می‌توانند به کمک این سیستم درک بهتری از هزینه‌های خود به دست بیاورند و سودآوری خود را افزایش دهد.
نام دیگر حسابداری هزینه روش‌های «هزینه‌یابی» است. شرکت‌هایی که از حسابداری هزینه استفاده می‌کنند اغلب با هزینه‌های ثابت یا متغیر سر و کار دارد. هزینه‌های متغیر با تغییر سطح تولید تغییر می‌کنند. برای نمونه، اگر یک شرکت بستنی‌سازی در یک ماه بیشتر از ماه پیش لبنیات سفارش دهد تا بستنی بیشتری تولید کند، هزینهٔ مواد اولیه آن فزایش می‌یابد.
در مقابل هزینه‌های ثابت مستقیماً متأثر از تغییر نحوهٔ تولید نیستند. برای نمونه، اجاره ساختمان شرکت تولید بستنی هزینه ثابتی است، زیرا میزان بستنی تولیدشده تأثیری بر اجارهٔ ماهیانه مکان ندارد. اینکه هزینه‌ها چگونه بر سازمان تأثیر می‌گذارد امری بسیار مهم است که نیاز به بررسی و برنامه‌ریزی دقیق دارد. صاحبان کسب‌وکارهای کوچک که می‌خواهند نقاط سودآور کار خود را شناسایی کنند باید بر حسابداری هزینه مسلط باشند.
حسابداری هزینه چگونه انجام می‌شود؟
از آنجایی که هر کسبوکار ساختار مخصوص خود را دارد، حسابداری هزینه نیز به شیوه‌های مختلف انجام می‌شود. حسابداری هزینه را می‌توان برای شیوه‌های مختلف کسبوکار تنظیم کرد. صاحبان کسب‌وکارها می‌توانند سیستمی را انتخاب کنند که برای کسبوکار آنها بیشترین فایده را داشته باشد.
اما در حالت کلی حسابداری هزینه دو شکل دارد که عبارت‌اند از
- هزینه‌یابی سفارشی
هزینه‌یابی سفارشی اغلب برای شرکت‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که محصولاتی تولید می‌کند که همسان نیستند. اگر یک شرکت خودرو‌های سفارشی تولید می‌کند، هزینهٔ هر خودرو متغیر و متفاوت از خودرو دیگر است. زیرا هر مشتری نیازهای خاص خود را دارد. از آنجایی که محصولات این شرکت‌ها منحصر به فرد هستند، ساده‌تر می‌توان هزینهٔ هر سفارش یا خدمات را بر اساس هر پروژهٔ خاص اندازه‌گیری کرد.
- هزینه‌یابی فرایندی
هزینه‌یابی فرایندی برای شرکت‌هایی مناسب است که محصولات یکسان تولید می‌کنند، مانند شیرینی یا آب معدنی. در مورد شرکت‌های تولید آب معدنی اغلب چنین است که هر محصول هزینهٔ مشابه محصولات دیگر دارد و در نتیجهٔ هزینه تولید یک محصول در طول زمان ثابت باقی می‌ماند. در مورد شرکت‌هایی که محصولات سفارشی تولید می‌کنند، این امر صادق نیست.
شرکت‌های که محصولات یکسان تولید می‌کنند از فرایند هزینه‌یابی فرایندی استفاده می‌کنند تا هزینهٔ تعداد مشخصی از هر محصول را برآورد کنند و سپس هزینه تولید هر محصول، مانند هر شیشه آب معدنی، را بر اساس آن رقم به دست می‌آورند.
می‌دانیم که در اقتصاد تولیدی وقتی تعداد محصولات افزایش پیدا می‌کند، هزینه هر واحد آنها کاهش می‌یابد. البته این امر در مورد صنایعی که به بلوغ رسیده‌اند، مانند برندهای معروف آب معدنی، صادق نیست.
انواع سیستم‌های حسابداری هزینه
نکتهٔ مثبت حسابداری هزینه این است که هر شرکت می‌تواند از ترکیبی از چندین سیستم برای طراحی روش هزینه‌یابی خود استفاده کند و روشی جدید بسازد که برای او بیشترین کاربرد را دارد. دو نوع هزینه‌یابی که در بالا برشمردیم، یعنی سیستم سفارشی و سیستم فرایندی دو نوع رایج از حسابداری هزینه هستند. اما انواع دیگری نیز دارد که کسب‌وکارها می‌توانند از آنها استفاده کند و در ادامه به آنها می‌پردازیم
حسابداری هزینه استاندارد
حسابداری هزینه استاندارد روشی سنتی است که شرکت‌ها به کمک آن هزینه‌های خود را محاسبه می‌کنند. در این روش هزینهٔ متوسط به‌طور مساوی بین نیروی کار، مواد اولیه و مخارج فرایند تولید تقسیم می‌شود. کسب‌وکارهای کوچک که از روش هزینه‌یابی استاندارد استفاده می‌کنند اغلب به این دلیل این روش را می‌پسندند که ساده‌تر و مدیریت آن آسان‌تر از سایر سیستم‌های هزینه‌یابی است.
حسابداری مبتنی بر فعالیت
هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت یا ای.بی.سی. هزینه‌ها را بر مبنای فعالیت و تلاش‌هایی که برای تولید هر محصول یا خدمات انجام می‌شود محاسبه می‌کند. برخلاف شیوهٔ هزینه‌یابی استاندارد، می‌توان از این روش برای اختصاص‌دادن میزان واقع‌بینانه‌تر هزینه به مخارج کلی شرکت استفاده کرده و عواملی را که باعث افزایش هزینه‌ها می‌شود بهتر کنترل کرد. همچنین به این روش می‌توان هم هزینه‌های ثابت و هم هزینه‌های متغیر را ارزیابی و برنامه‌ریزی کرد.
حسابداری پروژه نوعی حسابداری ای.بی.سی. است که در آن هزینه را بر اساس هر پروژه محاسبه می‌کنند. این کار به شرکت‌ها کمک می‌کند هزینه‌ها را در طی پروژه ارزیابی کرده و تضمین کنند که پروژه از میزان بودجه مورد نظر آن فراتر نرود. شرکت‌ها همچنین می‌توانند از حسابداری پروژه استفاده کرده و تعیین کنند که کدام پروژه‌ها بیشترین میزان ارزش را برای سازمان به همراه خواهند داشت.
حسابداری ناب
حسابداری ناب شیوه‌ای است که بر ارزش هر بخش از فرایند تولید تمرکز دارد و به دنبال کاهش هزینه‌ها به حداقل میزان ممکن است. حسابداری ناب با تولید ناب نسبت دارد و بیشترین ارزش را برای چیزهایی قائل است که مشتریان آنها را رزشمند می‌داند. هدف آنها این است که تا حد ممکن هزینه‌ها را کاهش دهد.
حسابداری مرزی
حسابداری مرزی بررسی می‌کند که هزینهٔ تولید هر محصول اضافه چقدر خواهد بود. از این روش در مواردی بیشتر استفاده می‌شود که شرکتی بخواهند به نقطهٔ بهینه‌ای برسند که در آن تولید به حداکثر می‌رسد و هزینه‌ها به حداقل کاهش پیدا می‌کنند.
حسابداری محیط‌زیستی
حسابداری محیط‌زیستی در پی افزایش توجه اجتماعی به مقوله محیط زیست به وجود آمد. امروزه شرکت‌ها باید از تأثیرات محیط زیستی خود آگاه باشند و در نتیجه بیشتر کسب‌وکارها عوامل محیط زیستی را نیز در هزینه‌های خود مد نظر قرار می‌دهند. حسابداری محیط‌زیستی از روش‌هایی استفاده می‌کند که در آن جریمه‌های قانونی و همچنین هزینه‌های اجرای قوانین مربوط به محیط‌زیست منظور شده باشد.
هزینه‌یابی هدفگرا
شرکت‌هایی که می‌خواهند به سودآوری پایدار دست یابند، از هزینه‌یابی هدفگرا استفاده می‌کند تا بتوانند هزینه‌های تولید خود را مدیریت کنند. در این روش شرکت‌ها هزینه‌های فرایند را پیش از شروع تولید مورد پژوهش و ارزیابی قرار می‌دهند. اگر شرکت به این نتیجه برسد که هزینه‌ها از چیزی که پیش‌بینی شده بود فراتر خواهند رفت، پروژه را متوقف می‌کند. از این رویکرد در جاهای بیشتر استفاده می‌شود که می‌خواهند هزینهٔ یک پروژه را در مرحله برنامه‌ریزی و پیش‌تولید کاهش دهند.
هزینه‌یابی چرخه عمر
هزینه‌یابی چرخه عمر در واقع هزینهٔ تولید یک محصول را از آغاز تا پایان آن ارزیابی می‌کند. برخلاف هزینه‌یابی هدفگرا، این روش هزینه‌یابی هزینه‌های تولید هر محصول را در تمام طول عمر آن مورد توجه قرار می‌دهد. در نتیجه هزینه‌یابی چرخه عمر ممکن است سال‌ها به طول بیانجامد و بیشتر از سایر روش‌های هزینه‌یابی زمان می‌برد. دولت ایالات متحده اغلب از این روش هزینه‌یابی برای روژه‌های طراحی ساختمان و مصرف انرژی استفاده می‌کند.
هزینه‌یابی توان عملیاتی
این روش هزینه‌یابی بر همه مسائلی تمرکز دارد که مانع از موفقیت شرکت یا رسیدن آن به اهدافش می‌شود. این مسائل شامل مشکلات مالی و همچنین عوامل غیرمالی است که سازمان را محدود می‌کنند. این روش‌ها بر رفع تنگناهای تولید و افزایش بهره‌وری تمرکز دارند و از خرید تجهیزات تا افزایش تعداد نیروی کار را در بر می‌گیرند.
جمع‌بندی
حسابداری هزینه هزینه‌های یک سازمان از جمله هزینه‌های ثابت و متغیر را ارزیابی کرده و سعی می‌کند هزینه‌های آن را کاهش و سودش را افزایش دهد. چندین شیوه حسابداری هزینه وجود دارد که می‌توان آنها را برای هر شرکت شخصی‌سازی کرد تا نیازهای آن شرکت را بهتر برطرف کنند.
حسابداری صنعتی یکی از شاخه‌های مهم علم حسابداری است که به بهای تمام‌شده محصول یا خدمات می‌پردازد. از این علم در تعیین بودجه و هزینه‌های استاندارد تولید و تعیین سودآوری شرکت‌ها در حوزه‌های صنعتی و تولیدی استفاده می‌شود. دورهٔ آموزش حسابداری صنعتی در دپارتمان علوم مالی و حسابداری مجتمع فنی تهران شما را با این مهارت آشنا می‌کند و می‌توانید پس از ۵۰ ساعت آموزش گواهینامهٔ معتبر آن را دریافت کنید.
در دنیای کسبوکار امروز، تحصیلات دانشگاهی برای حفظ ارزش شما به‌عنوان نیروی کار بااستعداد و کارآمد کافی نیستند. برای اینکه مزیت رقابتی شخصی خود را حفظ کنید، باید بر آموزش مستمر و مادام‌العمر خود سرمایه‌گذاری کنید. خانواده بزرگ مجتمع فنی تهران هرساله به هزاران نفر کمک می‌کند تا در مسیر شغلی خود پیشرفت کنند.
اگر شاغل هستید و وقت ندارید در دوره‌های آموزشی حضوری شرکت کنید، مجتمع فنی تهران گزینه‌هایی عالی برای آموزش مجازی، آنلاین، آفلاین و ترکیبی ارائه می‌دهد. با شرکت در دوره‌های کوتاه‌مدت مجتمع فنی تهران و دریافت مدارک معتبر و بین‌المللی می‌توانید با اعتماد به نفس مسیر ترقی را طی کنید و در سازمان خود به مهره‌ای ارزشمند تبدیل شود.
نویسنده: Yvette Glover
مترجم: بهناز دهکردی
منبع: The Balance
پرسش‌های متداول
حسابداری هزینه چیست؟
حسابداری هزینه نوعی حسابداری مدیریتی است. نام دیگر حسابداری هزینه روش‌های «هزینه‌یابی» است. این سیستم به آن دلیل طراحی شده است که هزینه‌های سازمان را ارزیابی کند و بتواند بهره‌وری سازمان را بهبود ببخشد و سود را افزایش دهد. کسب‌وکارهایی که از حسابداری هزینه استفاده می‌کنند، می‌توانند به کمک این سیستم درک بهتری از هزینه‌های خود به دست بیاورند و سودآوری خود را افزایش دهد.
تفاوت هزینه‌های ثابت و هزینه‌های متغیر چیست؟
هزینه‌های متغیر با تغییر سطح تولید تغییر می‌کنند. برای نمونه، اگر یک شرکت بستنی‌سازی در یک ماه بیشتر از ماه پیش لبنیات سفارش دهد تا بستنی بیشتری تولید کند، هزینهٔ مواد اولیه آن فزایش می‌یابد. در مقابل هزینه‌های ثابت مستقیماً متأثر از تغییر نحوهٔ تولید نیستند. برای نمونه، اجاره ساختمان شرکت تولید بستنی هزینه ثابتی است، زیرا میزان بستنی تولیدشده تأثیری بر اجارهٔ ماهیانه مکان ندارد.
