- چهارشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۲
شناخت روابط به کمک تحلیل رفتار متقابل
با تحلیل رفتار متقابل چگونه زندگی خود را تغییر دهید
نظریه‌پرداز تحلیل رفتار متقابل، اریک برن می‌گوید همه بچه‌ها شاهزاده یا شاهدخت به دنیا می‌آیند اما والدین، آنها را به نوعی جادوی شوم به قورباغه تبدیل می‌کنند. نظریه تحلیل رفتار متقابل نقاط قوت و ضعف ما را در رفتار آشکار می‌کند و یاد می‌گیریم چگونه وارد بازی‌های روانی نشویم و روابط خود سالم‌تر کنیم.
چکیده
طبق نظریه تحلیل رفتار متقابل، همه در آغاز سالم هستند اما والدین در آنها بذر آشفتگی احساسی، رنج و غم را می‌کارند. وقتی اریک برن می‌گوید همه خوب هستند، یعنی همه با وجود مشکلات خود شأن و منزلت خاص خود را دارند. پس نباید فرض را بر بیماری گرفت و باید به تأثیر عوامل بیرونی و شرایط ناسالم رشد در افراد توجه کرد.
شناخت تکنیک‌های تحلیل رفتار متقابل شما را با الگوها و نمودار حالات خود و دیگری آشنا می‌کند و باعث تقویت توانمندی شما در ایجاد یک رابطه ثمربخش می‌شود. با شرکت در دوره آموزش تحلیل رفتار متقابل در دپارتمان دانش سلامت مجتمع فنی تهران، می‌توانید طی ۳۳ ساعت این مهارت را بیاموزید و در پایان گواهینامه مربوطه را دریافت کنید.
تحلیل رفتار متقابل به بیان ساده
تحلیل رفتار متقابل روشی برای انتقال ساده مفاهیم روانکاوی به مردم است. از آنجایی که فرایند روانکاوی سنتی اغلب طولانی، پرهزینه و با زبانی دشوار و فنی انجام می‌شود، تحلیل رفتار متقابل تلاشی است برای ساده کردن این فرایند. این نظریه تحلیلی توسط دکتر اریک برن، پزشک کانادایی ارائه شده است.
نظریه تحلیل رفتار متقابل یک روش خودکاوی و خوددرمانی است که کمک می‌کند پی ببریم چگونه به شخصیت فعلی خود رسیده‌ایم و در نتیجه چگونه می‌توانیم آن را تغییر دهیم و به شخصیت بهتری بدل کنیم. مبنای نظریه تحلیل رفتار متقابل این است که کلام تنها روش ارتباطی نیست و رفتارهای ما نیز نوعی زبان گفتگو دارند؛ این رفتارها شامل همه اعمال کلامی و غیرکلامی، نگاه‌ها، سکوت کردن و پرحرفی، خشم‌ها، مهربانی‌ها و دشمنی‌ها، شرم و خجالت، احساس اضطراب و احساسات خوب یا بد مختلف می‌شوند که هر یک نوعی ارتباط محسوب می‌شوند.
با آموزش فن تحلیل رفتار متقابل می‌توانید خود و دیگران را بهتر بشناسید، انگیزه‌های رفتارهای دیگران را بهتر شناسایی کنید و به این ترتیب واکنش‌های دقیق‌تر و بهتری نشان دهید. برای این کار باید موانع و بازدارنده‌های عصبی را برطرف کرد و این فرایند نیاز به تمرین و تکرار فراوان دارد.
نظریه تحلیل رفتار متقابل نقاط قوت و ضعف ما را در رفتار آشکار می‌کند و یاد می‌گیریم چگونه وارد بازی‌های روانی نشویم و روابط خود سالم‌تر کنیم. این تحلیل تأثیر پنهان رفتارها را در جهت‌دهی به زندگی روشن می‌کند. به کمک این تحلیل دیگر بازیچه افراد سلطه‌جو و عصبی نخواهید بود و از بازی‌های مخرب آنها در امان خواهید ماند.
وقتی به خودشناسی در حوزه رفتارها برسیم، توانایی دیدن درون خویش را به دست می‌آوریم و عصبیت‌ها ما را غرق نمی‌کنند. چرخه مخرب و باطل عصبیت چیزی است که باعث اضطراب و افسردگی می‌شود، ما را گیج و آشفته می‌کند و از آرامش در حضور خود واقعی‌مان محروم می‌شویم.
طبق نظریه تحلیل رفتار متقابل بخش اصلی شخصیت در پنج سال نخست زندگی شکل می‌گیرد. از آنجایی بیماری‌های روانی در بزرگ‌سالی معلول بازگشت به دوران کودکی و مسائل حل‌نشده آن دوران است، این نظریه می‌تواند تاحدی تأثیرات نامطلوب این دوران را برطرف کند و تنش‌های زندگی را برای ما کم کند.
بازدارنده‌ها در تحلیل رفتار متقابل
بازدارنده‌ها در تحلیل رفتار متقابل دستوراتی هستند که را به‌طور ناخودآگاه از تجربه‌ای حسی یا رفتاری باز می‌دارند و اغلب با عبارات «نباش» یا «نکن» همراه هستند. هرچند آنها را در کلام نمی‌شنویم، ولی حس آنها به ما منتقل می‌شود. این بازدارنده‌ها عبارت‌اند از:
- وجود نداشته باش – حسی که به فرد می‌گوید تو ناخواسته هستی و باعث میل به احساس پوچی و بی‌ارزشی می‌شود.
- خودت نباش – عدم تأیید ویژگی‌های فیزیکی، جنسی و روانی در فرد که باعث حس ناشایستگی در فرد می‌شود.
- بچه نباش – مسئله انکار یا رقابت با کودک درون که باعث محرومیت فرد از شادی و تفریح می‌شود.
- بزرگ نشو – برخلاف بازدارنده بالا، بازدارنده ممنوعیت حس بزرگ شدن در فرد مانع استقلال فرد می‌شود.
- موفق نشو – این عامل باعث لذت نبردن از خود و نارضایتی در فرد می‌شود و حس موفقیت را در وی از بین می‌برد.
- مهم نباش – این بازدارنده باعث ترس و نگرانی از پذیرش مسئولیت‌های جدی و احساس شرم مداوم در فرد می‌شود.
- صمیمی نشو – ترس از از دست دادن مانع از رشد مهارت برقراری ارتباط می‌شود و فرد نمی‌تواند احساسات خود را بیان کند.
- حس تعلق نداشته باش – القای تفاوت به فرد باعث می‌شود احساس غربت کند و به فردی غیراجتماعی تبدیل شود.
- سالم نباش – زیرا اگر سالم باشی کسی به توجهی نمی‌کند.
- فکر نکن – این بازدارنده قدرت تفکر و پیدا کردن راه حل را ضعیف می‌کند. از جمله مهم‌ترین اقسام این بازدارنده، «به آینده فکر نکن» است.
- احساس نکن – سرکوب عاطفی فرد به مرور مانع از بیان احساسات در وی می‌شود.
- هیچ کاری نکن – زیرا اگر کاری بکنی از محدوده امن خود خارج می‌شود و آسیب می‌بینی.
محرک‌ها در تحلیل رفتار متقابل
محرک‌ها برخلاف بازدارنده‌ها ارزش‌هایی هستند که منظور آنها ایجاد تأثیر مثبت بر فرد است، اما فشار آنها درنهایت به نتایج مخرب منجر می‌شود. این محرک‌ها عبارت‌اند از:
- کامل باش – همواره در جهت کمال تلاش کند و از مشکلات نترس و هیچ وقت شکست نخور.
- قوی باش – احساسات خود را بروز نده و هرگز نگو که ناراحت یا خسته‌ای.
- عجله کن – زمان برای افرادی که تحت این محرک هستند با فشار سپری می‌شود و آنها همیشه از کارهای خود عقب‌اند.
- سخت‌کوش باش – به نتیجه فکر نکن و فقط فعالیت کن.
- به دیگران توجه کن – به دنبال تأیید دیگران باش و با کسی مخالفت نکن.
این بازدارنده‌ها و محرک‌ها نشان می‌دهند که افرادی برای اینکه حس خوبی داشته باشند، باید رفتارهای خاصی را انجام دهند. این رفتارها واکنش به آموزه‌هایی است که در قالب عبارات فوق به‌طور کلامی یا غیرکلامی از والدین به کودک منتقل شده است. این معیارها در بزرگ‌سالی خوبی یا بدی افراد را نزد خودشان تعیین می‌کنند و باعث می‌شوند از خود رضایت داشته باشند، یا برعکس خود را تحقیر کنند.
انسان خوب در نظریه تحلیل رفتار متقابل
اریک برن می‌گوید همه بچه‌ها شاهزاده یا شاهدخت به دنیا می‌آیند اما والدین آنها را به نوعی جادوی شوم به قورباغه تبدیل می‌کنند. یعنی همه در آغاز سالم هستند اما والدین در آنها بذر آشفتگی احساسی، رنج و غم را می‌کارند. وقتی او می‌گوید همه خوب هستند، یعنی همه با وجود مشکلات خود شأن و منزلت خاص خود را دارند. پس نباید فرض را بر بیماری گرفت و باید به تأثیر عوامل بیرونی و شرایط ناسالم رشد در افراد توجه کرد.
جمع‌بندی
تحلیل رفتار متقابل روشی برای انتقال ساده مفاهیم روانکاوی به مردم است. از آنجایی که فرایند روانکاوی سنتی اغلب طولانی، پرهزینه و با زبانی دشوار و فنی انجام می‌شود، تحلیل رفتار متقابل تلاشی است برای ساده کردن این فرایند. این نظریه تحلیلی توسط دکتر اریک برن، پزشک کانادایی ارائه شده است.
شناخت تکنیک‌های تحلیل رفتار متقابل شما را با الگوها و نمودار حالات خود و دیگری آشنا می‌کند و باعث تقویت توانمندی شما در ایجاد یک رابطه ثمربخش می‌شود. با شرکت در دوره آموزش تحلیل رفتار متقابل در دپارتمان دانش سلامت مجتمع فنی تهران، می‌توانید طی ۳۳ ساعت این مهارت را بیاموزید و در پایان گواهینامه مربوطه را دریافت کنید.
در دنیای کسب‌وکار امروز، تحصیلات دانشگاهی برای حفظ ارزش شما به‌عنوان نیروی کار بااستعداد و کارآمد کافی نیستند. برای اینکه مزیت رقابتی شخصی خود را حفظ کنید، باید بر آموزش مستمر و مادام‌العمر خود سرمایه‌گذاری کنید. خانواده بزرگ مجتمع فنی تهران هرساله به هزاران نفر کمک می‌کند تا در مسیر شغلی خود پیشرفت کنند.
اگر شاغل هستید و وقت ندارید در دوره‌های آموزشی حضوری شرکت کنید، مجتمع فنی تهران گزینه‌هایی عالی برای آموزش مجازی، آنلاین، آفلاین و ترکیبی ارائه می‌دهد. با شرکت در دوره‌های کوتاه‌مدت مجتمع فنی تهران و دریافت مدارک معتبر و بین‌المللی می‌توانید با اعتماد به نفس مسیر ترقی را طی کنید و در سازمان خود به مهره‌ای ارزشمند تبدیل شود.
نویسنده: بهناز دهکردی
منبع: khodbidari
پرسش‌های متداول
نظریه تحلیل رفتار متقابل چیست؟
نظریه تحلیل رفتار متقابل یک روش خودکاوی و خوددرمانی است که کمک می‌کند پی ببریم چگونه به شخصیت فعلی خود رسیده‌ایم و در نتیجه چگونه می‌توانیم آن را تغییر دهیم و به شخصیت بهتری بدل کنیم. مبنای نظریه تحلیل رفتار متقابل این است که کلام تنها روش ارتباطی نیست و رفتارهای ما نیز نوعی زبان گفتگو دارند.
بازدارنده‌های اصلی در تحلیل رفتار متقابل کدام‌اند؟
مهم‌ترین بازدارنده‌های شکل‌گیری الگوی رفتاری مثبت در ما عبارت‌اند از:
- وجود نداشته باش
- خودت نباش
- بچه نباش
- بزرگ نشو
- موفق نشو
- مهم نباش
- صمیمی نشو
- حس تعلق نداشته باش
- سالم نباش
- فکر نکن
- احساس نکن
- هیچ کاری نکن
محرک‌های اصلی در تحلیل رفتار متقابل کدام‌اند؟
مهم‌ترین محرک‌های اثرگذار در شکل‌گیری الگوی رفتاری ما عبارت‌اند از:
- کامل باش
- قوی باش
- عجله کن
- سخت‌کوش باش
- به دیگران توجه کن
