- دوشنبه ۲۷ آذر ۱۴۰۲
طرح درس چیست؟
طرح درس چیست؟
نحوه طراحی برنامه درسی برای کلاس درس
برنامهریزی درسی از کجا شروع میشود؟ چگونه موضوع را انتخاب میکنید؟ تکالیف را به چه ترتیبی انجام میدهید؟ اگر سر کلاس وقت تمام شود چه میکنید؟
در این حوزه، مسائل زیادی برای فکر کردن وجود دارد. در این مقاله قصد داریم به این قبیل سؤالات پاسخ دهیم و ایدههایی برای برنامهریزی درسی سادهتر و بدون دردسر به شما ارائه دهیم. به یاد داشته باشید که با شروع تدریس ممکن است همه چیز طبق برنامه پیش نرود.
در واقع، استفاده از طرح درس به شیوهای منعطف بخشی از مهارت ارائه خوب یک درس است. برای مثال، اگر یک قسمت از تدریس بهخوبی پیش میرود و دانش آموزان درگیر موضوع هستند، مشارکت میکنند و از زمان بهخوبی میشود، احتمالاً باید اجازه دهید روند کلاس برای مدت طولانیتر از زمان برنامهریزیشده ادامه پیدا کند.
به همین ترتیب، اگر یک فعالیت در برنامه درسی شما بهخوبی پیش نمیرود، ممکن است لازم باشد از هدر رفتن زمان بیشتر و سردرگم شدن دانشآموزان جلوگیری کنید، برنامه جاری را قطع کنید و به باقی برنامهها بپردازید. بنابراین فکر نکنید که معنی برنامهریزی این است که در هر شرایطی باید به آن پایبند باشید.
فراموش نکنید که واکنش نشان دادن به دانشآموزان خود و تطبیقپذیری در لحظه بسیار مهم است. طرح برنامه درسی را ابزاری برای راهنمایی بدانید، اما همیشه از آن با انعطافپذیری استفاده کنید.
برنامهریزی درسی را از کجا شروع کنید؟
روشهای مختلفی برای برنامهریزی یک درس وجود دارد. همزمان با شروع تدریس، برنامهها را با جزئیات کامل بنویسید و تمرینها، تکنیکها و فعالیتهای آزمایششده را در آن بیاورید. به این ترتیب برنامه درسی شما شبیه یک لیست خرید به نظر میرسد. یا میتوانید برنامه خود را صرفاً در ذهن نگه دارید.
هیچ قانونی در مورد جزئیات برنامهریزی درسی وجود ندارد، مگر اینکه در یک دوره آموزشی تربیت مدرس یا تحت نظر یک مربی باشید. بنابراین دست به آزمایش بزنید و ببینید چه چیزی برای شما بهتر است. یک راه ساده برای شروع این است که درس را در قالب جدولها و نمودارها ارئه دهید. در اینجا یک نمونه میآوریم که طرح درسی در مورد شناخت اخبار و رسانه است. این طرح درس نشان میدهد که چگونه میتوانید فقط از سه وظیفه برای برنامهریزی درس خود استفاده کنید.
چگونه موضوع درس را انتخاب کنید؟
بسته به حوزه تدریس خود، شاید لازم باشد موضوعات خاصی را پوشش دهید که در این صورت مجبور نخواهید بود در مورد موضوع فکر کنید. اگر حق انتخاب دارید، به این فکر کنید که شما و دانشآموزان به چه چیزهایی علاقهمند هستید. اگر هنوز دانشآموزان خود را بهخوبی نمیشناسید، از آنها بپرسید که دوست دارند در کلاس شما در مورد چه چیزی صحبت کنند.
میتوانید به آنها پرسشنامه بدهید یا بهطور شفاهی از آنها بپرسید. با رأیگیری داخل کلاس، ده یا بیست موضوع را که فکر میکنید دوست دارند پیدا کنید و برای تدریس در چند ماه آینده، سه یا چهار موضوع برتر را از میان آنها انتخاب کنید.
ترتیب انجام تکالیف و فعالیتها چیست؟
اول از همه، تکالیفی را انتخاب کنید که میتوانید همراه با دانشآموزان در کلاس انجام دهید. سپس در مورد فعالیتهای فوق برنامه فکر کنید. شاید بد نباشد برخی محتواهای بصری را نیز اضافه کنید یا چند عکس در اینترنت پیدا کنید که برای بهتر شدن تدریس شما مفید هستند. میتوانید با یافتن مقالات روزنامهها که در مورد موضوع درس هستند، آن موضوع را بومیسازی کنید.
وقتی همه اینها را انتخاب کردید، به این فکر کنید که چگونه میتوانید از آنها استفاده کنید. با سادهترین تکالیف و کارها شروع کنید، بهخصوص با واژگان و کلمات جدید که با موضوع درس مرتبط هستند. این کار به دانشآموزان منبعی از واژگان میدهد که برای دنبال کردن درس مورد نیاز است.
اگر وقت کلاس تمام شود چه کنید؟
مجتمع فنی تهران :پیش از شروع به تدریس، برنامهریزی در مورد مطالبی که باید بگویید بیش از حد آسان به نظر میرسد. اما اگر متوجه شدید که وقت کلاس درس تمام شده و فرصت ندارید موضوع را کامل کنید، نگران نباشید. میتوانید مبحث را در کلاس بعدی به پایان برسانید. در جلسه بعد از همان جایی که روز قبل تمام کردهاید، کلاس را ادامه دهید.
در حین برگزاری کلاس مراقب ساعت باشید. اگر یکی از فعالیتها واقعاً خوب پیش میرود و دانشآموزان با نشاط صحبت میکنند و از کار لذت میبرند، بگذارید کلاس ادامه یابد. زمانبندی منعطف داشته باشید. اگر تکلیفی خوب انجام نمیشود، میتوانید زمان اختصاص داده شده به آن را کاهش دهید.
سعی کنید در پایان کلاس چند دقیقه وقت بگذارید و از دانشآموزان بخواهید کارهایی را که در کلاس درس انجام دادهاند خلاصه کنند. این کار آنها را مجبور میکند تکالیفی را که انجام دادهاند دوباره جمعبندی و اصلاح کنند.
بسیاری از فعالیتها را میتوان بسته به موضوع درس تطبیق و تغییر داد و از آنها بهعنوان فعالیتهای یکپارچه برای بهبود روند یادگیری دانشآموزان استفاده کرد، نه صرفاً برای پر کردن زمان. با تمرین بیشتر در برنامهریزی دروس و تغییر برنامه خود در طول مسیر، این کار برای شما آسانتر خواهد شد و از نتیجه راضیتر خواهید بود.
بعد از هر کلاس کمی وقت بگذارید و در مورد چگونگی پیشرفت فکر کنید. به برنامه خود نگاه کنید و به این فکر کنید که آیا نتیجه داده است یا خیر. اگر نتیجه نداده است، به دلایل آن فکر کنید و سعی کنید برای کلاس بعدی مشکلات را برطرف کنید. مطمئناً هر کسی از اشتباهات خود درس میگیرد، بنابراین اگر همیشه همه چیز دقیقاً همانطور که برنامهریزی کردهاید پیش نرفت، نگران نشوید.
نویسنده: جو بادن (Jo Budden)
مترجم و گردآورنده: روح الله زینلی
منبع: teachingenglish