مقدمه

در این شرایط که شاهد پیشرفت روز افزون تکنولوژی و جایگزین شدن آن به جای نیروهای انسانی هستیم تنها افرادی موفق خواهند شد که مهارت ها یا وظایفشان توسط ربات ها و الگوریتم ها جایگزین نمی­گردد. به عنوان مثال خلاقیت و تفکرنمونه ای از این دسته هستندکه هنوز هیچ کامپیوتری قادر به انجام بهتر آن از انسان نیست.

تمام افراد برای دستیابی به موفقیت در شغل مورد نظرشان باید مهارت‌هایی را کسب کنند. همچنین براساس نظر سازمان بهداشت جهانی برای داشتن زندگی بهتر و پیشرفت شغلی نیازمند یکسری مهارت های نرم می باشیم که به آن "مهارت های زندگی" هم گفته می شود. شغل حسابداری مانند بسیاری از مشاغل دیگر نیاز به یادگیری مهارت‌های خاص و دانش و اطلاعات ضروری دارد که به افراد برای رسیدن سریع‌تر به موفقیت کمک خواهد کرد؛ اما آیا می‌دانید این مهارت‌ها (نرم و سخت) چه هستند و چگونه به دست می‌آیند؟ مهارت های نرم ترکیبی از مهارت های افراد، که شامل مهارت های اجتماعی،ارتباطی، ویژگی های شخصیتی، نگرش ها، هوش اجتماعی و ضریب هوش هیجانی است که باعث می شود در تعاملات خود با دیگران بهتر عمل کرده و دررشد و توسعه فردی و ارتقاء شخصیت نقش تاثیرگذاری داشته باشند. اما مهارت های سخت از جمله مهارت های لازم برای اشتغال هستند و به صورت اکتسابی بدست می­ ­­آیند و نیز عموماً از پیش زمینه آموزشی، رزومه و تجربه کاری که از طریق مصاحبه قابل اندازه گیری می باشد سنجیده می شود. یادگیری و بهبود مهارت‌های سخت باعث می‌شود برای فرصت‌های شغلی بیشتری آماده باشید و به هراندازه مهارت‌های بیشتری در زمینۀ کار خود بیاموزید، بیشتر نظر کارفرمارا به خود جلب می‌کنید. در کنار مهارت های سخت فاکتورهای مهمی مانندعزت نفس،اعتماد به نفس،تفکر،خلاقیت در توانایی انجام کارگروهی و... در پیشرفت شغلی افراد نقش بسزایی دارد. اگرواقع بینانه به این مساله فکر کنیم می بینیم که با توجه به پیشرفت تکنولوژی و تاثیرآن برروی شغل افراد،خیلی از امور با ظهور تکنولوژی، جایگزین افراد خواهد شد همانند اتوماسیون اداری که بخشی از امور را به بهترین نحو انجام می دهد.

مهارت های نرم لازم برای استخدام به کار حسابداری به صورت حرفه ای یکی از موضوعاتی است که بسیار بحث برانگیز بوده و برای بسیاری از افراد علاقه مند به کار در این رشته چالش های زیادی را به وجود آورده است. در ذیل به برخی از مهمترین این مهارت ها اشاره می شود:

1)  مهارت مذاکره وقدرت متقاعدسازی

تجربه بیانگر این موضوع است که حسابدارانی که دارای ارتباطات و فن بیان قوی و توانایی استفاده از مهارت‌های کلامی هستند، موفق تر، شاداب تر و از درآمد بیشتری نیز برخوردارند،حسابداران برای ارائه گزارشات به مدیریت، حسابرسان، هیئت مدیره و استفاده کنندگان اطلاعات خارج از سازمان لازم است مهارت مذاکره و متقاعدسازی را بخوبی فراگیرند. حسابدارانی که فاقد مهارت‌های کلامی و مذاکره موثر هستند نمی‌ توانند از حقوق خود و سازمان و کارمندان به درستی دفاع کنند .

2)    خلاقیت و ابتکار عمل

 هیچ پروژه‌ای نمی تواند بدون کنترل دقیق و روش کارآمد پیشرفت بسزایی داشته باشد. از این رو، «نوآوری» از اولین مهارت های مورد نیاز جهت پیشرفت می باشد. زیرا همانطور که کسب و کار شما گسترش پیدا می کند و تکامل می یابد، انتظاراتی که از حسابداران جهت ارائه گزارشات می رود،پیچیده تر می شود و خلاقیت و همچنین تشخیص شماست که می­­تواند نجات بخش باشد.  ابتکار عمل، مهارتی تلفیقی از فهم و ادراک و اشتیاق شما می باشد. اینکه شما یک تفکر مستقل دارید و می­توانید امور را به روش درستی انجام دهید، باعث اعتماد بیشتر به شما و در نتیجه، مسئولیت بیشترتان خواهد شد. این  مهارت از این رو مهم است که اگر تصمیم بگیرید درمراحل بعدی از زندگی حرفه ای خود، یک حسابدارمستقل باشید، بدون کوچکترین مشکلی قادر خواهید بود امور مالی کسب و کار ها را  مدیریت کنید .

3)    توانایی کار گروهی و مسئولیت پذیری

 انجام امور مرتبط با حسابداری و دفترداری مستلزم تلاش گروهی است. یک حسابدار برای آنکه بتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد، باید تعاملی مناسب با گروه حسابداری برقرار نماید. برای دستیابی به اهداف مدنظر سازمان، حسابدار باید به راحتی بتواند مستقیماً با کارفرما ارتباط برقرار کند و در انجام وظایف با بقیه گروه هماهنگ باشد. همچنین یک حسابدار کاربلد فردی است که مسئولیت نتایج کار خود و هرگونه نقصانی که در عملکرد وی مشاهده شده است را بپذیرد.

4)  مهارت برنامه ریزی، سازماندهی و نظارت

      هر حسابدار خبره برای انجام وظایف خود باید دارای برنامه ای مو ثر باشد تا همه امور به موقع انجام شود.همچنین داشتن مهارت های سازماندهی به منظور مدیریت، کنترل و نظارت مناسب برروی حسابداران و توان ارائه گزارش های ساختار یافته و هدفمند به مدیریت ارشد بسیار ضروری است. نمی توان یک حسابدار موفق را بدون وجود توانایی سازماندهی مجسم کرد.

5)  مهارت گزارش نویسی

 ماحصل کار حسابداری در قالب گزارش های مالی در اختیار مدیریت و استفاده کنندگان قرار می گیرد. تجزیه و تحلیل و موقعیت و آینده مالی شرکت برعهده مدیریت مالی مجموعه است. بنابراین یکی از مهارت های مورد نیاز حسابداران و مدیران مالی علاوه بر تسلط بر صورت های مالی، تجزیه و تحلیل و نحوه ارائه گزارش به مدیریت است.

6)  رزومه سازی و انجام مصاحبه شغلی

 یاد گیری تکنیک ها و نوشتن رزومه یا همان نوشتن تاریخچه فعالیت‌های خوداست. اگر حسابداران می خواهند موقعیت خوبی برای استخدام داشته باشند و از حقوق و مزایای مطلوبی بهره مند شوند باید رزومه قوی داشته باشند تا بتوانند نظر مدیر سازمانی را که می خواهند در آنجا فعالیت کنند را به خود جلب کنند؛ زیرا وجود سواد و مدرک دانشگاهی حسابداری کافی نیست، بلکه وجود یک مهارت و یک رزومه بسیار قوی حرف اول را در هر حرفه ای می زند بنابراین حسابداران می بایست با اصول مصاحبه شغلی موثر بخوبی آشنا شوند، امادگی پاسخگویی به سوالات مصاحبه کنندگان را پیدا کنند و مراحل مصاحبه های شغلی را یاد بگیرند، از دیگران بپرسید که در مصاحبه شغلی حسابداری چه چیزهایی می پرسند، با نمونه سوالات تخصصی، عمومی آشنا شوید. نحوه معرفی خود بصورت شفاهی را تمرین کنید. از خودتان وشرکت هایی که می خواهید در آنها کار کنید شناخت پیدا کنید از انتظارات بازار کار اطلاع کسب کنید.اگر خواهان موفقیت در عرصه حرفه حسابداری هستید،

 7)    مهارت هدف گذاری

در بحث هدف گذاری،حسابدار می بایست به ویژگی هایی شامل؛ دقیق و مشخص بودن، قابل اندازه گیری، قابل دستیابی، مرتبط و زمان، توجه داشته باشد و در واقع هدف باید به اصطلاح SMART باشد، همچنین حسابدار بعد از اینکه هدف اصلی را مشخص نمود باید به هدف های بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت توجه خاصی داشته باشد.

8)    مدیریت زمان

هر حسابدار باید در انجام کارهایش مهارت مدیریت زمان را تقویت کند و به کار گیرد زیرا بدون این مهم امکان رسیدن به اهداف و برنامه ها دشوارخواهد بود بنابراین در بحث مدیریت زمان می بایست توانایی آشنایی با روش اولویت بندی، دانستن اصل تفویض اختیار و توانایی حفظ تمرکز و مدیریت انرژی را دارا باشد.

9)    اشتیاق

نه تنها در حسابداری، بلکه در هر زمینه ای، داشتن شور و اشتیاق برای کار و یادگیری بیشتر از هر فاکتوری ضامن موفقیت در آن شغل است . توانایی ایجاد فضای مثبت و انتقال آن به تیم و باور به آنچه که در حال کار بر روی آن هستید، بسیار مهم است. شور و شوق مسری است  و نشان می دهد که شما علاقه مند به رشد و پیشرفت تجارت خود هستید و قطعا این امر به اطرافیان هم تسری پیدا می کند.

10)  مهارت های ارتباطی

 در دنیای امروز اهمیت مهارت های ارتباطی بسیار مورد توجه قرار گرفته که هر فرد حرفه ای برای پیشرفت و قرار گرفتن در موقعیت های شغلی برتر نیازمند فراگیری این مهارت های با ارزش است. مهارت های ارتباطی موثر، یعنی توانایی برقراری ارتباط دوسویه سالم که نتیجه برد برد برای هر دو طرف را داشته باشد. یک حسابدار برای رسیدن به مراتب بالای شغلی نیازمند مهارت های ارتباطی قوی است. و همچنین برای پیشبرد امور شغلی و حل مسائل حوزه کاری اش باید از مهارت فنون مذاکره، مکاتبه و مهارت استفاده از ابزار کاربردی در این حوزه برخوردار باشد. یکی از اصول حرفه ای بودن یک حسابدار این است که او باید بتواند مهارت ها، توانمندی ها و تجربیاتش را به طور موثر بازار هدف خود معرفی کند.

    حسابداران می بایست به مهارت های همدلی توجه زیادی داشته باشند به طوری که می توان گفت شرط لازم موفقیت جامعه‌ی حسابداران وحدت و همدلی درونی و شرط کافی برای آن تعامل مستمر با دیگر نهادهای نظارتی است.

11)  مدیریت استرس

 اکثر افراد با فشارهای زیاد درکار و زندگی دست و پنجه نرم می کنند و فرصت کافی برای تفریح و استراحت و ورزش ندارند، همچنین حضور دائمی موبایل و تغییر در سبک زندگی باایجاد استرس‌های خیلی شدید می‌توانند ما را مضطرب ساخته و سلا‌متی‌مان را به خطر اندازند وازکارآمدی‌ ما بکاهد. اگر بتوانیم استرس را به روش موثر مدیریت کنیم، می‌تواند ما را قوی‌تر سازد، چرا که طبق تحقیقات مقدارکم استرس باعث ایجاد انگیزه می شود. همچنین این مسأله بر موفقیت ما، در خانه و محل کار، می‌افزاید. بنابراین حسابداران هم باید در مواجهه با فشارها و استرس ها،توانایی مدیریت آنها را داشته باشند تا اینکه بتوانند کارشان را به نحو احسن انجام دهند.

می توان گفت مهارتهای نرم نقش اصلی واساسی در میزان رضایت فرد از خود ،سازمان ودیگران از مارادارا میباشد که جهت تقویت مهارتهای نرم واطلاع ازمیزان آن با توجه به تست های معتبر پیشنهاد می گردد به دپارتمان توسعه توانمندی شخصی مجتمع فنی تهران مراجعه کنید

         مهارت‌های سخت مورد نیاز برای استخدام در شغل حسابداری به شرح ذیل می باشد:

1)    داشتن دانش و تجربه مرتبط

     هرحسابدار باید از استانداردها و اصول پایه ی رشته حسابداری که شامل دانش و تجربه و تخصص است مطلع باشد. و دانش و مهارت خود را  مطابق با تغییرقوانین و مقررات کشور تغییر دهد.در خصوص دانش می توان به مواردی چون تحصیل در دانشگاه ها و یا مراکز علمی و   مطالعه  ی کتاب هایی در رابطه با علم حسابداری و برخی از منابعی که می تواند دانش حسابدار را هر چه بیشتر مطابق با نیازهای جامعه   افزون کند اشاره کرد. اما نقطه ی شروع تجربه ی فرد حسابدار از حداقل فعالیت های او در زمینه ی حسابداری در زمان کارآموزی یا آموزش های کاربردی و کارگاهی مهارت محورمی باشدکه فرصت بسیار ارزشمندی را در اختیار افراد قرارمی دهد. همچنین با فعالیت در زمینه مورد نظر و یا کارآموزی می تواند هر روز تجارب خود را افزایش دهد .

2)  تهیه و ارائه صورت های مالی اساسی:

همانطور که می دانید یکی از مهمترین وظایف حسابداران بر حسب تعریفی که از حسابداری استخراج می‌شود تولید و ارائه گزارشات مالی است. بر همین اساس یکی از با ارزش ترین و سودمندترین گزارش‌های استانداردی که حسابداران در شرکت ها و موسسات تهیه و ارائه می کنند، صورت‌های مالی اساسی است. لیکن تهیه و ارائه صورت های مالی اساسی مستلزم دانستن ضرورت تهیه آن، مراحل تهیه و ارایه شناخت کافی از اجزای تشکیل دهنده صورت های مالی و اطلاعات مورد نیاز برای درج در صورت های ملی با توجه به استانداردهای حسابداری است. هم اکنون حسابدارانی که مهارت خوبی در تهیه و ارائه صورت های مالی اساسی دارند، از موقعیت شغلی و حقوق و مزایای بهتری برخوردارند .در صورتی که حسابداری از مراحل تهیه و تکمیل صورتهای مالی و نحوه حسابرسی آن شناخت کافی داشته باشد در طول سال، هنگام ثبت و نگهداری رویداد های مالی و یا حسابداری برنامه ریزی بهتری خواهد داشت. او به خوبی می داند یکی از خروجی‌های سیستم اطلاعات حسابداری صورت های‌مالی اساسی است، به همین منظور فرآیند عملیات حسابداری و گزارشگری مالی با کیفیت بهتری به اجرا در خواهد آمد.

 3)  مهارت ثبت دفاتر قانونی (دفتر روزنامه و کل)

افراد در اولین گام های آموزش حسابداری، نحوه‌ی ثبت‌های حسابداری در دفاتر روزنامه و کل را آموزش می بیننداما متاسفانه بعد از فارغ التحصیل شدن مهارت کافی برای ثبت دفاتر قانونی را ندارند. در صورتی که شرکتها و موسسات و مشاغل گروه اول (مودیان مکلف به نگهداری و ثبت دفاتر قانونی) چنانچه این تکلیف را انجام ندهند، جرائم و تبعات قانونی متوجه آنها خواهد شد. ماموران مالیاتی در فرآیند رسیدگی به اظهارنامه‌های مالیاتی، اولین چیزی که از مودیان طلب می کنند، دفاتر قانونی است. از این رو کلیه حسابداران در تمام سطوح نیازمند مهارت نحوه تهیه و تحریر دفاتر قانونی با رعایت نکات مندرج در آئین نامه اجرایی ماده ۹۵ ق.م.م هستند.

4)   مهارت کار با کامپیوتر و نرم افزار

با توجه به پیشرفت تکنولوژی، فرد حسابدار می بایست به اصول پایه و کاربردی کار با کامپیوتر و نرم افزارهای عمومی و همچنین فضای بلاک چین ها آشنا باشد و تلاش کند به مهارت های خود دراین زمینه بیافزاید. از جمله این مهارت ها آشنایی با اینترنت است. موضوعی که ما در زندگی روزمره ی خود بسیار با آن سر وکار داریم؛ اما یک حسابدار باید دانش خود را درزمینه ی استفاده ی درست از اینترنت بیشتر کند. زیرا عصر انفجار اطلاعات است و حجم اطلاعاتی که هر روز تولید می شود شاید چندین برابر کل اطلاعاتی باشد که بشر در تمام دوران قبل از این دوره تولید کرده است. در این میان، این که چطور بتواند در بین انبوهی از اطلاعات در کمترین زمان ممکن به آنچه که مورد نظر است دست پیدا کند اهمیت فراوانی دارد.

    به زبان ساده نتیجه همه فعالیت های واحد مالی شرکت ها به گزارشاتی ختم می شود که به مدیریت ارسال و در جهت اخذ تصمیمات آتی کمک  می کند. این گزارش ها از طریق یکسری نرم افزارها بدست می آید که حسابداران باید به آن نرم افزارها از جمله اکسل و نرم افزارهای مالی   تسلط داشته باشد.وچیزی که درتمام این نرم افزارها اهمیت دارد نوشتن کدینگ حسابداری می باشد.

5)   تسلط به قوانین مالیاتی

 در بیشتر کشور های دنیا بدلیل وجود عناصر مختلف و برخی از متغیر ها و تأثیرات این عناصر در زندگی انسان ها، همه چیز در حال تغییر و تحول است و بخشی که بسیار تأثیر پذیر بوده فرهنگ و قوانین و مقررات آن کشور است. کشور ایران هم از این قاعده مستثنی نیست و روزانه علاوه بر فرهنگ، قوانین و مقررات آن دستخوش تغییرات بوده است. هرروزه قوانین جدیدی به وجود می آید که جایگزین قوانین قبلی و قدیمی می شوند. این موضوع برای قوانین مالیاتی نیز صدق می کند و شخصی که به عنوان حسابدار فعالیت می کند باید تمام این قوانین را بشناسد. بدلیل اینکه دولت خواسته های خود را از طریق مالیات­کسب می کند، حسابدار باید در سازمانی که مشغول به کار است و بنابر خدماتی که آن سازمان ارائه می دهد باید بداندمالیات شامل چه مواردی می شود، به اصطلاح میزان مالیاتی را که حق است پرداخت کند.

6)     تسلط به قوانین بیمه تأمین اجتماعی و قوانین کار

در دنیای کسب و کار نیروی انسانی نقش مهمی را ایفا می‌کند. در هر فعالیتی حتی شخصی که به عنوان شاگرد در مغازه ای کوچک فعالیت می کند از منظر دولت دارای حق و حقوق مشخصی است و قوانین مربوط به فعالیت خود را دارد که کارفرمای او باید تمام این موارد را در نظر داشته باشد. بسیاری از قوانین براساس امور مالی تعیین می شوند و یک حسابدار باید بر تمام این قضایا مسلط باشد تا بتواند دفاعیه خوبی در برابر مدیر یا کارفرمای خود داشته باشد؛ زیرا سازمان نیاز دارد بهای تمام شده خود را به طور دقیق محاسبه کند. حسابدار باید حتی حق پرسنل را در رابطه با حقوق و دستمزد در نظر بگیرد .یک حسابدار می تواند عدالت را در یک سیستم مالی یا به طور کلی تر در یک سازمان برقرار کند و روند فعالیت سازمان را بالا یا پایین ببرد. در جامعه هم همین طور است که اگر حسابداری در اقتصاد جامعه، حساب و کتابی دقیق و تسلط بر قوانین داشته باشد شفافیت و اطمینان به وجود می آید در نتیجه منجر به عدالت در جامعه می شود.

7)    مهارت محاسبات بهای تمام شده محصولات و خدمات

 اهمیت مهارت و توانایی تهیه بهای تمام شده کالای ساخته شده و خدمات ارائه شده در شرکتها و موسسات بقدری بالا است که حسابدارانی که در این مبحث مهارت و توانایی مفیدی دارند، در دنیای حسابداری از اعتبار و جایگاه ویژه ای برخوردارند . لذا به حسابداران توصیه می شود، در کسب مهارت و توانایی تهیه بهای تمام شده کالا و خدمات وقت کافی صرف کنند ودر این خصوص مهارتشان را تکمیل کنند .در کلیه شرکت ها و موسسات اعم از تولیدی ، خدماتی و پیمانکاری موضوع استخراج بهای تمام شده و شناخت اجزای بهای تمام شده و کنترل مواد و دستمزد و سربار امری با اهمیت تلقی می شود. گزارش بهای تمام شده کالا و خدمات می تواند به مدیران از مبالغی که بابت مواد و دستمزد و سربار مصرف شده و ضایعات تولید ، اطلاعات مفیدی ارائه دهد. مدیران بر پایه اطلاعات بهای تمام شده کالای ساخته شده و خدمات ارائه شده می توانند تصمیمات بهتری برای برنامه ریزی و تامین منابع تولید بگیرند .

8)    مهارت کنترل موجودی‌ های جنسی و نقدی

  مجتمع فنی تهران : نگهداری از منابع نقدی و جنسی ذاتا دارای ریسک هستند. درهمه بنگاه های اقتصادی اعم از تولیدی وخدماتی و بازرگانی افرادی که مسئولیت کنترل و حفظ و نگهداری موجودی های نقدی و جنسی را دارند، باید دارای صلاحیت مورد نیاز در این حیطه باشند .

منابع

World Health Organization (WHO) (1997). Life SkillsEducation InSchools.

http://www.asksource.info/pdf/31181_lifeskillsed_1994.pdf.accessed

on October 14, 2018